وزیر نیرو کی به وعده خود عمل می کند؟
در حالیکه تصاویری جدید از رودخانه هیرمند نشان می‌دهد سیلاب و بارش فراتر از نرمال افغانستان، این رودخانه را خروشان کرده اما معاون وزارت خارجه طالبان گفته به اندازه رفع نیاز شهروندان افغان آب وجود دارد.
خبری از پرداخت حقابه هیرمند نیست. در حالیکه تصاویری جدید از رودخانه هیرمند نشان می‌دهد سیلاب و بارش فراتر از نرمال افغانستان، این رودخانه را خروشان کرده اما شیرمحمد عباس استانکزی، معاون سیاسی وزارت خارجه طالبان گفته که در حال حاضر فقط به اندازه رفع نیاز شهروندان افغانستان آب وجود دارد و به مقداری نیست که به سمت ایران رها شود.
این ادعا اما در شرایطی مطرح می شود که طبق گفته های سفیر ایران در افغانستان، از میزان آبی که در سد کجکی است باید حق آبه ایران از آن میزان داده شود. به نوعی گفته نشده است که اگر باران آمد یا آب مازادی وجود داشت باید حق آبه ایران داده شود.
با این وجود استانکزی تأکید کرد در صورت افزایش آب هیرمند و رفع چالش‌های شهروندان افغانستان در این زمینه، حق‌آبه ایران پرداخت خواهد شد.
هم نوایی با طالبان
لازم به یادآوری است که طالبان در سال های گذشته حاضر به پرداخت حقابه ایران نشده است. البته حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان ادعاهایی دیگری در اینباره دارد. او می گوید که سال گذشته به دلیل بی‌توجهی که صورت گرفت بخش زیادی از سیلاب‌ها به یک منطقه سرازیر شد که یکی از دلایل آن به سد کمال خان برمی‌گردد. از نظر کارشناسان سد کمال خان یک سد انحرافی است که ظرفیت آن کم است و به گونه‌ای ساخته شده است که عمده آبی که از آن می‌آید، سیلاب است و گنجایش لازم را برای این حجم از سیلاب ندارد و به سمت منطقه شوره‌زار رها می‌شود. از طرفی درهای خروجی این سد در جایی قرار گرفته است که زمین رو به روی آن در ارتفاع بالاتری قرار دارد.
به گفته او، در یک سال گذشته مقامات طالبان به ما گفتند اشکالات سد را برطرف کردیم، اول اینکه دیواره‌ای که آب پشت سد می‌آید و از آن سرریز می‌شود را مهار کردند، دوم اینکه درهای اصلی سد را تعمیر کردند و دیگری تسطیح زمین جلوی درهای اصلی بوده است.
خبری از پیگیری در مراجع بین المللی نیست
در این میان علی اکبر محرابیان وزیر نیرو طی ۲.۵ سال گذشته هم در صحبت های خود بارها و بارها نسبت به پرداخت حقابه هیرمند ابراز امیدواری و اعلام کرده در صورت بی توجهی به معاده ۱۳۵۱ آن را از نظر حقوقی پیگیری خواهیم کرد. اما به نظر می رسد که با وجود گذشت سال ها از این بد عهدی خبری از پیگری و طرح آن در مراجع قضایی بین المللی نیست. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به اظهار نظرهای متعدد او در اینباره طی هفته های گذشته:
۲۴ بهمن در جریان سفر به استان سیستان و بلوچستان : بارها تاکید شده است تامین آب از طریق هیرمند از سمت کشور افغانستان حق ملت ایران است و براساس پروتکل‌های بین‌المللی این آب باید حتما تامین شود و پیگیر آن هستیم.
۱۴ بهمن طی نشست خبری در جمع خبرنگاران: مقامات طالبان بهانه‌تراشی‌هایی می‌کنند که خشکسالی وجود دارد که امیدواریم با ادامه بارش‌ها، نسبت به تخصیص حق‌آبه ایران اقدام کنند؛ در غیراین صورت از ابزارهای قانونی و حقوقی استفاده خواهیم کرد.
پیگیری این موضوع همچنان در اولویت برنامه‌های وزارت نیرو است و پیگیری این موضوع حق مسلم ایران است و ما در این زمینه کوتاهی نخواهیم داشت و اگر طالبان به وعده خود عمل نکند براساس قوانین بین المللی پیگیری خواهیم کرد.
۱۷ آبان در دیدار با ملا برادر معاون رئیس‌الوزرای افغانستان: در سفری که به افغانستان داشتیم، جلسه بسیار خوبی در محل اقامت شما برگزار و موجب امیدواری زیادی شد. رهبری شما هم تاکید داشت که موضوع آب باید با تفاهم حل شود. شما در آن جلسه گفتید ما اجازه نمی‌دهیم یک قطره آب به سمت “گودزره” برود. همان موقع که تأکید داشتید آب به سمت گود زره نمی‌رود، ما بررسی فنی زیادی داشتیم که نشان می‌داد در طول این دو سال حدود ۲ میلیارد مترمکعب آب در منطقه ضایع شده است.
۴ مرداد در مرکز ارتباطات مردمی ریاست جمهوری: به موجب قرارداد بین المللی بین ایران و افغانستان حقابه هیرمند حق قانون، طبیعی و بین المللی جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود. یک گام از این حق خود پا پس نمی‌کشیم. وزارت نیرو این موضوع را به جد پیگیری خواهد کرد، خوشبختانه وزارت خارجه هم این موضوع را مورد پیگیری قرار داده است تا این حقابه هر چه سریعتر آزاد و ایران بتواند آن را دریافت کند.
چاپ در شماره ۱۴۹۴ روزنامه ی یادگار امروز مورخ ۱۴۰۲/۱۲/۱۵
دیدگاه ها