دکتر حسن نجفوند/ مدیرمسئول
وضعیت امروز غزه فقط یک وضعیت جنگی و شرایط اضطرار در مواجهه با محاصره رژیم صهیونیستی از زمین و هوا نیست. غزه امروز مرکز اتفاقات مهمی است که شاید در آینده ژئوپلتیک منطقه را با تغییراتی همراه کند. بخش انسانی مسئله را باید در اولویت دانست، چرا که تغییر جغرافیای سیاسی هر چند در آینده منطقه تاثیر بسزایی خواهد داشت اما این تغییر در مقابل اتفاقاتی که امروز در بعد انسانی به وقوع میپیوندد قابل قیاس و موضعگیری نیست. حملات هوایی بی محابای اسرائیل پس از اقدام حماس به این شیوه در جریان است که گویی رژیم صهیونیستی پس از مشکلات عدیده داخلی و تقویت نیروهای مقاومت در چند سال اخیر، مجوز روانی حمله گسترده و کور به فضای پیچیده و پرجمعیت نوار کوچک غزه را دریافت کرده است. بازوهای قوی رسانهای صهیونیستها در دنیا از روزهای ابتدایی حادثه تا کنون توانستهاند این خط خبری را به شکل منسجم به افکار عمومی القا کنند که حماس در حمله به سرزمینهای اشغالی به قلع و قمع مردم عادی پرداخته و اسرائیل در حال دفاع و انتقام گیری از این اقدام حماس است. در نگاه کلی به فضای مجازی و رسانههای خارجی این دریافت ایجاد میشود که رسانهها بستر هرگونه «جنایت جنگی» در غزه را مهیا میکنند و غربیها با شانتاژ این اقدام و حضور نظامی گسترده، در حال پیگیری نقشه راه جدیدی هستند.آخرین اظهارات بلینکن در آستانه سفر بایدن به منطقه بیانگر نکات قابل تامل و جالبی است. اینکه بلینکن اهداف حضور بایدن در منطقه را اینگونه برمیشمرد: بایدن میخواهد این پیام را بدهد که در تامین نیازهای نظامی اسرائیل تردید ندارد و از دخالت نیروهای جانبی در حمله اسرائیل به غزه جلوگیری خواهد کرد، بیان واضح حبس جنگ غزه با دست بالای رژیم صهیونیستی برای رسیدن به اهداف مشخصی است. از این منظر است که ایران در سفرهای دیپلماتیک روزهای گذشته بارها و بارها بر این نکته صحه گذاشته که ورود به غزه بدون پاسخ نیروهای مقاومت و حزب الله غیرممکن است. در نگاه اول باید اینگوته متصور شد که هرگونه ادامه درگیری و ورود اسرائیل به غزه میتواند دامنه تنشها و درگیریهای منطقهای را به شدت گسترش دهد. تغییر وضعیت درگیری در غزه میتواند دامنههایی را ایجاد کنند که شاید کنترل آن غیر قابل تصور باشد. این همان نکتهای است که تاکنون اسرائیل را از حمله به داخل غزه منصرف کرده است. چند روز قبل مقامات اسرائیلی عنوان کردند با توصیه آمریکا از ورود به خاک غزه امتناع کردهاند. اما چرا این تعلل قابل درک و تامل است. بدون تردید ورود نیروهای صهیونیستی به داخل غزه همراه خواهد شد با جنگهای پارتیزانی و مقابله نامتقارن نیروهای حماس و مقاومت. این جنگ دیگر از حالت جنگ کلاسیک با همراهی نیروهای هوایی اسرائیل یا آمریکا خارج خواهد شد و به مرحلهای از رو در رویی خواهد رسید که تجربه و تبحر تاکتیکی و فردی نیروها را به رخ میکشد. آمریکا و اسرائیل به خوبی میدانند که نیروهای مقاومت در این زمینه دست بالا را دارند و وجود تاسیسات و تونلهای متعدد دست نیروهای فلسطینی را باز خواهد گذاشت که دفاع در خانه را آنگونه که تبحر دارند به نمایش بگذارند. از سوی دیگر در صورت درگیر شدن حماس و اسرائیل در درون غزه امکان واکنش نیروهای حزب الله نیز بسیار زیاد است. پس حتی اگر اسرائیل تصمیم بر این جنگ درون خانه را داشته باشد باید از بازدارندگی آمریکا در مقابل حزب الله و ایران برخوردار شود. به نظر میرسد که سفر بایدن به اسرائیل بیش از اینکه بخواهد پیام حمایت را به مقامات صهیونیستی برساند، بازدارندگی آمریکا در مواجهه احتمالی با حزب الله و ایران را برجسته خواهد کرد. این در حالی است که امیرعبداللهیان از همه گزینههای مقاومت در قبال ورود اسرائیل به غزه سخن میگوید و هیچ احتمالی را برای حمایت از غزه رد نمیکند. با این اوصاف محک شرایط از سوی غرب و اسرائیل ادامه دارد و نیروهای میانجی در حال پیگیری گزینه های میانه برای کنترل مقطعی اوضاع هستند. در این میان سازمان ملل متحد و نهادهای بینالمللی به نظر مقهور قدرتها شدهاند و واکنشهای نه چندان موثری را از خود نشان میدهند. چین و روسیه هر یک از زاویه سیاست خارجی خود به دیپلماسی نظاره و میانجیگری در سطح رسانهای پرداختهاند. روسیه که این روزها بعد از جنگ غزه فضای تنفس کوچکی در اوکراین یافته است بدون شک این فرصت را برای بازسازی نیروهای خود درجبهه اوکراین غنیمت شمرده و نیم نگاهی به روکش رسانهای غزه در مقابل اوکراین خواهد داشت. از سوی دیگر چین مواضع محافظهکارانه خود را در قبال اتفاقات حفظ کرده است و با واکنش حداقلی و میانجیگرانه به مسئله غزه، منافع اقتصادی خود در منطقه را بیش از سیاست مورد نظر قرار داده است. بنابراین اوضاع غزه بعد از سفر بایدن به اسرائیل اعلام مواضع آمریکا شاید فضا را روشنتر بنماید و آرایش سیاسی آینده را از سوی دو طرف به شرایط عمل در مقابل عمل برساند.بی شک روزهای آینده آبستن حوادث مهمتری است. انتخاب هر یک از گزینهها از سوی دو طرف شرایط منطقه را با تغییر رو به رو خواهد کرد.
دیدگاه ها