دکتر حسن نجف‌وند/ مدیرمسئول
ضرورت مشارکت در انتخابات، موضوعی است که این روزها بیشتر از تریبون‌های رسمی کشور شنیده می‌شود. اگر فضای سرد فعلی سیاست را از منظر رای‌دهندگان آتی مورد نقد و توجه قرار دهیم، بدون تردید نظاره و رصد آینده نزدیک از سوی مردم، تا اسفندماه سال ۱۴۰۲، مهم‌ترین تصویر از جامعه امروز است که به چشم خواهد آمد. نگاه ها به دو سو دوخته شده است؛ اول به سازمان‌دهندگان سیاسی در کشور و دوم به تدارکات سیاسی موجود تا انتخابات. اینکه سازمان‌دهندگان سیاسی و جناح‌های مختلف چقدر در معرض دید و ایجاد گفتمان برای حضور و تاثیرگذاری قرار دارند، شاید در اولویت باشد. تجربه نشان داده است هرگونه حرکت اجتماعی – سیاسی برای ایجاد تغییر یا تحول در سیاست با گفتمان‌سازی جریان‌ها در ایران همراه بوده است. از دوم خرداد ۷۶ تا به امروز که صندوق رای و موضوع تغییر در مدیریت کشور به تکرار مورد عنایت بوده، نیروی گفتمان‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در مجموعه‌ای از مطالبات همسو با طیفی از مردم توانستند چرخ بزرگ و پرقدرت حضور سیاسی را به چرخش در بیاورند. اگر نگاه را به بخش دوم ،صاجبان اثر، در این مقوله معطوف کنیم این نکته بدیهی برجسته خواهد شد که پیشران این حرکت بزرگ مجموعه تصمیم‌گیران و فیلترهای نظارتی هستند. رد صلاحیت‌های نوبت اول انتخابات چنان نمایاند که روزنه‌ها برای بروز دیدگاه‌های مختلف کوچک‌تر و صعب‌العبورتر شده‌اند. نقدهایی که به ردصلاحیت‌های ابتدایی شد بیانگر این مسئله مهم بود که انتخابات نیاز به گشایش‌های سیاسی و اجتماعی بیشتری برای رسیدن به اهداف مهم دارد. گلایه برخی نمایندگان باتجربه و آگاه به مسائل کشور پس از ردصلاحیت‌ها تا جایی پیش رفت که برخی از بزرگان اصولگرا و حتی رسانه‌های وابسته به آنها نیز توصیه به بازنگری در شیوه‌ها و نگرش‌ها داشتند. به نظر می‌رسد سخنان رهبرانقلاب در دیدار مردم خوزستان و کرمان و تاکید ایشان بر باز شدن میدان برای حضور جناح‌ها و دیدگاه‌های مختلف تاییدی بود بر ضرورت توجه بیشتر به ایجاد مشارکت و حضور سیاسی در انتخابات پیش‌رو. تاکید ایشان بر حضور و رقابت واقعی بیان واضح و صریحی است که گرایش‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را به رقابت برای ایجاد تحول فرا می‌خواند.از این منظر باید منتظر گشایش‌های بیشتر و ایجاد فضای گفت و گو و رقابت بیشتر در آینده بود. اما نکته‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد اینکه حضور دیدگاه‌ها و گرایش‌های مختلف برای رقابت در سطح نخبگان سیاسی قدم اول است و این موضوع مسئولیت را از دوش مسئولان اجرایی و تدارک دهندگان برنمی‌دارد، چرا که باید قدم‌های دیگری نیز برای بهبود شرایط و ایجاد انگیزه در میان مردم برداشت. بدون تردید تغییرات اندک و قابل لمس در حوزه‌های اقتصادی و فرهنگی نیز می‌تواند در جهت ایجاد مشارکت و پرشور شدن رقابت‌های سیاسی موثر باشد. تلاش مسئولان اجرایی کشور برای ایجاد ثبات اقتصادی و کاهش تورم و گرانی در مدت کوتاه تا زمان انتخابات حتما امیدهای تازه‌ای را در میان مردم ایجاد خواهد کرد. از سوی دیگر باز شدن فضای نقد عملکردها و گفتمان سازی رسانه‌ها تا زمان انتخابات نیاز به باز شدن فضای فرهنگی و رسانه‌ای کشور دارد. این موضوع به منزله گشایش درهای تخریب و اتهام نیست، بلکه بیان نیاز کشور به مبادله افکار در آستانه انتخابات است. هر چه از اتفاقات سال گذشته دور می‌شویم ضرورت‌های تغییر در فضای سیاسی و اجتماعی کشور بیشتر حس می‌شود. طولانی شدن قطبی‌نگری در حالیکه مسئولان نظام بر مشارکت سیاسی تاکید دارند نباید به پارادوکس تامین امنیت یا مشارکت تبدیل شود، که اگر چنین باشد فرصت حضور دیدگاه‌ها برای جلب نظر مردم از دست خواهد رفت. به بیان دیگر، فرصت برای رسیدن به ایده‌آل‌های مدئنظر در انتخابات مجلس و خبرگان رهبری در اسفندماه چندان نیست. اگر از همین امروز شروع کنیم ممکن است دیر باشد.
چاپ در شماره ۱۴۴۰روزنامه ی یادگار امروز مورخ۱۴۰۲/۱۰/۰۹
دیدگاه ها