قانون تعرفه گذاری ؛ در اغما 

بهناز غفاری / گروه جامعه

پرستاران به عنوان گروه پیشقراول نظام سلامت، نقش مهمی در درمان بیماران مختلف دارند و با همکاری جامعه پزشکی به عنوان افراد حاضر در خط مقدم مبارزه با بیماری‌های مختلف، فعالیت تاثیر گذاری دارند.

یکی از مطالبات این قشر فعال در حوزه سلامت در طول سال‌های گذشته اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری بوده است؛ قانونی که ۱۵ سال در اغما بوده و به اعتقاد جامعه پرستاری خواب بلند آن هنوز به بیداری کامل منجر نشده است.دکتر عباس عبادی، معاون پرستاری وزیر بهداشت در پاسخ به نقدها و گلایه ها در خصوص اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری، اظهار کرد: پس از فرمایش مقام معظم رهبری در روز پرستار ۱۴۰۰، اولین تاکید وزیر بهداشت این بود که اجرای قانون تعرفه‌گذاری، از این پس یک حجت شرعی است و همه ارکان وزارت بهداشت را مکلف کردند تا این قانون عملیاتی شود. به این ترتیب برای اولین بار در بودجه سنواتی وزارت بهداشت یک ردیف اعتباری برای اجرای قانون تعرفه گذاری پرستاری در سال ۱۴۰۱ پیش بینی و ابلاغ شد.مهمترین دستاورد این قانون ارتقای هویت حرفه ای و کمک به استقلال مالی پرستاران است. همچنین در ادامه به بهبود رفتار سازمانی مدیران در اصلاح ساختار نیروی انسانی و سازماندهی کارکنان بر اساس نیاز واقعی در مراکز درمانی خواهد شد.  وی ادامه داد: در اجرای این قانون ما در ابتدای راه هستیم و براساس بازخوردهایی که از مراکز درمانی، گروه های فنی، انجمن ها و کارشناسان اقتصاد سلامت دریافت می کنیم فرایندها و دستورالعمل ها ارتقا پیدا خواهند کرد.عبادی درباره اصلاحات قانون تعرفه گذاری پرستاری، گفت: مبنای پرداخت تعرفه‌ها تولید خدمت و مبتنی بر عملکرد است. بنابراین پرداختی کارانه پرستاران به شکل مساوی نخواهد بود و مبتنی بر تعداد بیمار دریافت کننده مراقبت توسط هر پرستار، سطح مراقبتی و ارزش نسبی (k) خدمات پرستاری است.وی افزود: در سال ۱۴۰۱ حدود ۱۷ بسته خدمتی برای کارانه‌های پرستاران داشتیم و در سال ۱۴۰۲ به ۲۷ مورد رسید. در سال ۱۴۰۳ می‌تواند بسته‌های جدیدی اضافه شود و به مرور اجرای این قانون بهتر می‌شود.

مبلغ کارانه هر پرستار به میزان ارائه خدمت بستگی دارد

وی گفت: مبلغ کارانه هر پرستار به میزان ارائه خدمت بستگی دارد. بنابراین تابعی از ضریب اشغال تخت بیمارستان، تعداد بیمارانی که خدمت می گیرند و میزان ثبت خدمات بستگی دارد. اگر دستورالعمل به درستی اجرا شود، به طور میانگین دریافتی پرستاران از تعرفه های پرستاری ماهانه حدود ۳.۵ میلیون تومان است، با این حال ممکن است همکارانی کمتر یا بیشتر از این عدد دریافت کنند که البته تفاوت نباید از ۲.۵ برابر برای پرستاران هم رده بیشتر باشد.وی در مورد گروه‌هایی که در تدوین آیین نامه تعرفه گذاری خدمات پرستاری مشارکت داشتند، اظهار کرد: تا قبل از تشکیل دولت دوازدهم اقدام عملی برای اجرای این قانون صورت نگرفته بود، چون بودجه‌ای برای آن پیش بینی نشده بود. بعد از استقرار تیم جدید در وزارت بهداشت و بعد از فرمایش مقام معظم رهبری، بلافاصله کارگروه‌های فنی تشکیل شدند. در کارگروه‌های فنی همه تشکل‌های صنفی حضور داشتند و بیشتر وزن مربوط به سازمان نظام پرستاری بود.آنچه به عنوان دستورالعمل بازتوزیع منابع تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در اختیار دانشگاه‌های علوم پزشکی قرار گرفت، به دستورالعمل سه امضایی معروف است. سازمان نظام پرستاری در جزء به جزء آن دخالت داشت و صورتجلسه‌ها و امضاهای آنها موجود است، هر چند اکنون کم لطفی می‌کنند و می‌فرمایید، این آیین نامه آنها نیست.وی گفت: برای اجرای این قانون در سال ۱۴۰۱ عجله داشتیم، اما بعد از ابلاغ دستورالعمل ها، متاسفانه تا آبان ماه هیچ اعتباری بابت تعرفه‌های پرستاری به وزارت بهداشت و سازمان بیمه پرداخت نشده بود که پیگیری وزیر بهداشت و مساعدت رییس کمیسیون بهداشت و دستور رییس جمهور به سازمان مدیریت وقت ، باعث شد اولین دریافتی را اواخر آبان ۱۴۰۱ داشتیم.عبادی افزود: در آن بازه زمانی چون سامانه‌ها آماده نبودند به ناچار از پرداخت علی الحساب استفاده کردیم. شاید عمده انتقادات بابت این موضوع است. این انتقادات پذیرفتنی است، اما در آن ظرف زمانی چاره دیگری نبود و اگر منتظر سامانه‌ها می‌ماندیم ممکن بود آن اعتبارات قابل توزیع نباشد و ارقام بعدی هم که وارد سیستم بیمه شد قابل دریافت نبود.مجبور بودیم برای اینکه این اعتبارات از بین نرود، برای مرحله اول، کارانه‌ها را به صورت علی الحساب پرداخت کنیم، اما در نسخه دوم آیین نامه که اسفند ۱۴۰۱ ابلاغ شد و نسخه سوم که ۲۲ شهریور امسال ابلاغ شد، بسیاری از اشکالات بر طرف شد.عبادی از فرافکنی برخی از مسئولان نظام پرستاری بعد از گلایه‌های پرستاران از روند اجرای قانون تعرفه گذاری پرستاری انتقاد کرد و افزود: برخی گروه‌ها به جای اینکه به دولت کمک کنند تا مشکلات پرستاران حل شود، شعارهایی می‌دهند که خارج از ظرفیت‌های موجود است که خودشان هم به آن واقفند. در بخش تعرفه پرستاری هم متاسفانه این اتفاق افتاد و هنگامی که اولین پرداختی را داشتیم، رییس کل سازمان نظام پرستاری یکباره اعلام کرد، هیچ پرستاری نباید کمتر از ۳ میلیون تومان کارانه ماهانه بگیرد در حالی که این حرف هیچ مبنای کارشناسی نداشت و اگر پرستاری در بیمارستانی باشد که حداقل مراجعه کننده را نداشته باشد چون تولید خدمتی صورت نمی‌گیرد تعرفه کمتری دریافت می‌کنند.وی با بیان اینکه تعرفه بر اساس نظام خدمت رسانی به بیمار است و مبلغ ثابتی نیست که به افراد داده شود، اضافه کرد: متاسفانه اخیرا شنیدم این دوستان مصاحبه‌ای داشتند که در سال ۱۴۰۲ چندین میلیون کای ( K) پرستاری تولید می‌کنیم و اگر این میزان را تقسیم بر تعداد پرستاران کنیم، هیچ پرستاری نباید کمتر از ۱۰ میلیون تومان کارانه بگیرد. این صحبت‌ها نیز هیچ مبنای کارشناسی ندارد و متاسفانه با این حرف‌ها در بین همکاران ما بر اساس یک مصاحبه غیر مستند، انتظاراتی ایجاد می‌شود، بعد گروهی که این وعده را شنیدند به آنها مراجعه می‌کنند و می‌پرسند چه شد؟، آنها هم می‌گویند ما قدرت اجرایی نداریم و بروید از وزارت بهداشت مطالبه کنید.عبادی با بیان اینکه باید انتظارات را بر اساس ظرفیت‌های واقعی تعریف کنیم و در عین حال باید ظرفیت‌ها را هم بالا ببریم افزود: بنده نیز معتقدم میزان دریافتی کارانه پرستاران با توجه به مسائل اقتصادی کشور مناسب نیست. باید با کمک سایر دستگاه‌های خارج از وزارت بهداشت کمک کنیم این ظرفیت بالا رود. اما این اصلاحات نیاز به زمان دارد. نباید با حرف‌ها و وعده‌های غیر کارشناسی کام همکاران پرستار را تلخ و آنها را ناامید کنیم.قطعا هماهنگی و همکاری سازمان نظام پرستاری با وزارت بهداشت برای اجرای درست قوانین و حفظ حقوق مردم و پرستاران یک اصل مهم است و هرگونه ایجاد اختلاف بین جامعه پرستاری و مدیران نظام سلامت نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه باعث انسداد در تعامل و تاخیر در حل مسائل جامعه بزرگ پرستاری می‌شود و امیدواریم منتخبان جدید نظام پرستاری در دور ششم به این تغییر رویکرد توجه ویژه‌ای داشته باشند.پروژه‌ پرستار پیگیر، ابلاغ دستورالعمل آنکالی پرستاران، برخورداری از مزایای تعطیلات غیرمنتظره اعلامی کشوری، برگزاری آزمون استخدام حدود ۱۲ هزار نفری برای گروه پرستاری، تبدیل وضعیت حدود ۱۹ هزار نفر از محل قانون جامع ایثارگران، ساماندهی آموزش کمک پرستاری، توسعه کمی مراکز مراقبت از منزل از ۹۸۰ مرکز در سال ۱۳۹۹ به ۱۴۱۰ مرکز در سال جاری، توسعه آزمون صلاحیت حرفه‌ای، اخذ مجوز امضای الکترونیک در پرونده نویسی الکترونیک، توسعه نقش پرستاری در حوزه‌های مختلف، توسعه مراقبت‌های تسکینی و نیز تدوین پیش نویس قانون جامع پرستاری از جمله اقدامات دوره اخیر است که عبادی نام برد.همچنین تدوین پیش نویس بسته نگهداشت پرستاران، اصلاح مبلغ ریالی اضافه کار از برنامه‌های پیش روی معاونت پرستاری است.

چاپ در شماره۱۳۸۹ روزنامه ی یادگار امروز مورخ ۱۴۰۲/۰۸/۰۷