گام بعدی دولت در زمین اقتصاد چیست؟/ صدای پای ابرتورم می آید

(نگار علی/ گروه اقتصاد یادگار امروز)
براساس اعلام مرکز آمار نرخ تورم نقطه‌ای برای خانوارهای شهری در تیرماه به ۵٢,٨ درصد رسیده است که نسبت به ماه قبل ١.۴ واحد درصد افزایش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ۶٠.٧ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٢.۵ واحد درصد افزایش داشته است.
یک اقتصاددان گفت: تورم لجام گسیخته و یا ابرتورم به تورم بالای ده درصد در ماه گفته می‌شود و متاسفانه ما به طور ماهیانه ۱۲ درصد تورم داریم که در برخی از اقلام نیز به ۲۵ درصد می‌رسد و نشان می‌دهد که ما قطعا با ابرتورم مواجه هستیم.
حسین راغفر در ادامه بیان کرد: ریشه‌های این ابرتورم عمدتا به افزایش قیمت ارز باز می‌گردد و بالا بردن شدید پایه پولی و استقراض از بانک مرکزی و بانک‌ها رقم باورنکردنی‌ای را به نقدینگی افزوده است و مجموعه سیاست‌ها و افزایش نرخ ارز و حذف ارز ترجیحی از اصلی ترین علت‌های این ابرتورم هستند.
وی عنوان کرد: نکته جالب اینجا است که هم نمایندگان مجلس و هم بسیاری از مقامات دولتی از این طرح دفاع می‌کردند و مدعی بودند که تنها ۴ قلم جنس افزایش ۶ تا ۷ درصد را تجربه خواهد کرد و سازمان برنامه نیز مدعی بوده است که افزایش قیمت این اقلام در همین حد خواهد بود ولی در سه تا چهار روز ابتدایی حذف ارز ترجیحی نرخ تورم برای برخی از کالاها تا ۲۰۰ درصد رسید و قطعا ما با وضعیت بی سابقه از تورم در ماه‌های خرداد و تیر مواجه بودیم.

مجددا تورم‌های بالا را تجربه خواهیم کرد
راغفر در ادامه اظهار داشت: ممکن است که رشد تورم به این سرعت در ماه‌های آینده نباشد و اما باید این موضوع را لحاظ کرد که افزایش های بعدی نسبت به همین افزایش‌های اخیر صورت می‌گیرد و افزایش قیمت‌ها روی یکدیگر تلنبار خواهد شد و با توجه به سیاست‌های پولی کشور به نظر می‌رسد که مجددا تورم‌های بالا را تجربه کنیم.
این اقتصاددان ادامه داد: تورم به یک عامل بستگی ندارد و عوامل متعددی در کار هستند اما موثرترین عاملی که باعث افزایش قیمت‌ها در سه دهه گذشته شده است و محرک اصلی کسری بودجه‌های دولت و به دنبال آن افزایش پایه پولی و نقدینگی در کشور بوده است، افزایش نرخ ارز بوده است.
وی افزود: عوامل متعدد دیگری نیز در کار هستند و سیاست‌هایی که دولت دوازدهم اتخاذ کرد بخش قابل توجهی از کسری بودجه را به دولت سیزدهم منتقل کرد و دولت سیزدهم نیز منابع بسیار بزرگی را به بودجه امسال افزود به نحوی که از ۹۰۰ هزار میلیارد تومان از بودجه ۱۴۰۰ در بودجه ۱۴۰۱ به هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسیدیم.
راغفر تصریح کرد: اینکه این بودجه از کجا تامین شود بسیار حائز اهمیت است؛ منابع این ها با محدودیت‌های درآمدی دولت‌ها کسری بودجه بسیار بزرگی را به وجود آورده است و دولت‌ها برای تامین این کسری بودجه سیاست‌های غلطی را اتخاذ کردند که از جمله آن ها افزایش قیمت ارز و افزایش قیمت حامل های انرژی است.

تورم، مالیات ظالمانه از گروه‌های فقیر
این اقتصاددان در ادامه گفت: در فاصله ۱۹۱۴ تا ۱۹۸۰ مالیات تصاعدی بر ثروت و درآمدهای بالا تا ۹۰ درصد نیز می‌رسید و دولت‌ها از این طریق توانستند ثباتی را در اقتصاد ایجاد کنند اما تصمیماتی که دولت‌های ما در این سه دهه گرفته‌اند به نوعی مالیات تورمی بوده است که پرداخت کنندگان آن ها طبقات متوسط و پایین جامعه هستند.
وی افزود: طبقات متوسط از آنجایی مالیات می‌پردازند که ارزش منابع پس اندازهای آن ها به شدت کاهش پیدا می کند و قدرت خرید دستمزدشان کاهش پیدا می کند و طبقات پایین تر هزینه‌های به مراتب بیشتر از این موارد را نیز متحمل می‌شوند چراکه فاقد دارایی هایی هستند که ارزش آن ها با تورم تعدیل شود و در نتیجه فاصله آن ها با حداقل ها بیشتر می‌شود و گفته می‌شود که تورم مالیات ظالمانه‌ای است که از گروه های فقیر به نفع گروه‌های ثروتمند اخذ میشود چراکه در تورم ارزش دارایی‌های افراد ثروتمند تعدیل می‌شود و افزایش پیدا می کند.
راغفر بیان کرد: این اتفاق پیامدهای شکننده ای برای گروه‌های محروم جامعه دارد و منجر به رشد جرم و جنایت، اعتیاد، خودکشی و مهاجرت می‌شود و این پدیده‌ای است که در جامعه ما اتفاق افتاده است.

(چاپ در شماره‌ی ۱۰۵۱ روزنامه‌ی یادگار امروز
مورخ ۲۹ مرداد ۱۴۰۱)