اعتیاد  پشت در خانه‌ها کمین  کرده  است

امیر رنجبر ، دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر آذربایجان شرقی

اعتیاد یک پدیده‌ی جهانی و بین المللی بوده که نسل بشر را تهدید می‌کند، قریب به ۲۰۰ کشور، قربانی این پدیده‌ی شوم هستند و بر اساس ارزیابی دفتر مقابله با جرم سازمان ملل، تقاضای آن ۲۶ درصد افزایش یافته است.ایران به دلیل موقعیت ژئوپلوتیک (جغرافیای سیاسی) و همجواری با بزرگ‌ترین تولید کننده مواد مخدر و روان گردان‌ها و داشتن دو هزار کیلومتر مرز مشترک با کشورهای افغانستان و پاکستان، در خط مقدم مبارزه با مواد مخدر قرار دارد، با انسداد مرزها همچنان مواد جابه‌جا می‌شود و تا زمانی که تقاضایی برای مصرف مواد مخدر وجود دارد عرصه جولانگاه قاچاقچیان است.توسعه بیماری‌های جسمی و روانی ایدز و هپاتیت از خسارت‌های بهداشتی این پدیده می‌باشد.اعتیاد برای خسارت‌های اجتماعی دیگر علت و پایه است، همسرآزاری ۶۵درصد، طلاق ۵۵، کودک آزاری ۳۰، قتل عمد ۲۵، خشونت منکراتی۲۰، جرائم مادی۱۰، توسعه جرائم آماری در زندان‌ها ۴۵درصد به صورت مستقیم و ۶۵درصد به صورت غیر مستقیم از دیگر آسیب‌های مواد مخدر است.اعتیاد ۱۶۷ هزار میلیارد تومان خسارت اقتصادی وارد کرده، باورها و نگرش‌های غلطی که با عنوان مواد مخدر ضرری ندارد و می‌تواند یک تعداد کمبودهای روحی و روانی را پوشش دهد به علاوه کسب لذت و نشاط کاذب، رفع بیماری‌های جسمی در جامعه پیدا کرده که از خسارت‌های فرهنگی محسوب می‌شود.از طرفی ۹۰درصد مردم نگرانی خود از این معضل اجتماعی را اعلام کردند، ارزیابی‌های عوامل موثر برای جلوگیری و کنترل مواد مخدر، نشان می‌دهد که ۷۳درصد خانواده‌ها و ۷۱ درصد خود فرد می‌تواند جزو مولفه‌های موثر برای جلوگیری و کنترل این معضل باشد.دلایلی که افراد به سمت و سوی مواد مخدر کشیده می‌شوند طبق ارزیابی‌هایی که در پژوهش‌ها عنوان شده، ۶۳ درصد بیکاری و ۵۴ درصد دسترسی آسان به آن است.سیاست متوازن باید به کاهش عرضه و تقاضا منجر شود، مقابله با این جرم تعطیل بردار نیست و تنها راهکار و راه‌گشای برون رفت در جهاد مبارزه با مواد مخدر کاهش تقاضا است که بهترین روش پیشگیری اولیه از اعتیاد به مواد مخدر می‌باشد که مهم‌ترین مولفه آن شناخت و آگاه سازی برای آحاد مختلف جامعه است.در جامعه ما پیشگیری اولیه از اعتیاد یک ضرورت اجتناب ناپذیر است چرا که آسیب‌های اجتماعی پشت در خانه‌ها کمین کرده‌است.همانطور که خانواده‌ها نگران بحث‌های زیستی فرزندانشان هستند باید از آسیب‌های اجتماعی هم دل نگران باشند و با تشویق فرزندانشان برای حضور در کلاس‌های آموزش مهارت زندگی، تاب آوری و نه گفتن به اعتیاد، مقدمات پیشگیری از این معضل را فراهم کنند و مهم‌ترین گروه سنی دانش‌آموزان هستند.به این پدیده باید با عینک اجتماعی نگاه کرد، زمانی که مسئله اجتماعی به پدیده تبدیل می‌شود، نگران کننده است باید برای حل آن سعه صدر داشته باشیم چراکه در یک شب این مسائل به وجود نیامده‌اند که در یک شب هم حل شوند.اعتیاد بیماری مزمن است و مانند دیابت باید دائما تحت کنترل باشد تنها راهکار جلوگیری از این بیماری آگاهی و اطلاع رسانی جوانان و نوجوانان است تا از آثار مخرب این پدیده‌ی شوم جلوگیری شود.اما حوزه پیشگیری، مبارزه و درمان مواد مخدر متناسب با حجم تهدیدات نیست.از طرفی مسائل اجتماعی، اقتصادی و زیرساختی به گسترش این پدیده دامن می‌زنند، یکی از عوامل اصلی اعتیاد از نظر خانواده‌ها، بیکاری است اما کمبود محل برای نشاط اجتماعی، نقش گروه همسالان، نقش خانواده و … در گرایش افراد به این مقوله بی تاثیر نیست.همچنین معتادین و زندانیان، بی سرپرست و بد سرپرست و تک سرپرست از جوامع در معرض خطر هستند.عوامل اجتماعی گرایش افراد به مواد مخدر دوستان ناباب، شرایط شغلی، دسترسی آسان به مواد است، عوامل فردی شامل ناپختگی، غرور و عدم آگاهی دوران نوجوانی، عدم قدرت نه گفتن است.عوامل خانوادگی روابط ناسالم والدین با بچه‌ها، شلوغ و پرتعداد بودن خانواده، شیوه‌های تربیتی نامناسب، اعتیاد در یکی از اعضای خانواده و عوامل اقتصادی شامل بیکاری و رفاه مالی است.همچنین عوامل فرهنگی شامل، عدم شناخت صحیح مواد و مصرف تفننی افراد است.

چاپ در شماره۱۴۳۵  روزنامه ی یادگار امروز مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۰۲