مسئولان زنگ خطر سپرده گذاری در بانک های ترکیه را جدی بگیرند
فرار سرمایه از ایران حالا هر روز ابعاد جدیدی به خود میگیرد. آمارها نیز به طور مکرر حکایت از فرار سرمایه از کشور دارد، سرمایههایی که میتوانست و باید صرف کشور میشد حالا بیش از قبل در مسیر خروج از کشور و بیشتر از قبل در راه همسایگان ایران است. در سالهای اخیر خرید خانه در کشورهایی، چون ترکیه، گرجستان و ارمنستان از همیشه بیشتر شده و از سوی دیگر سه کشور امارات، کانادا و ترکیه حالا به بزرگترین مقاصد پرواز سرمایه از ایران تبدیل شده اند.بانک مرکزی در زمستان سال ۱۴۰۱ در گزارش فصلی خود آمار حساب سرمایه را منتشر کرد و بر اساس این گزارش در بهار همان سال حساب سرمایه به بیش از منفی ۱۰ میلیارد دلار رسیده بود و این آمار تلویحا به معنای خروج سرمایه از کشور است که اکنون با شدت بیشتری احتمالا انجام میشود.مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران نیز اواخر آذرماه سال ۱۴۰۱ عنوان کرده بود که در ۱۰ سال گذشته یعنی در بازه زمانی ۱۳۹۱ تا سال ۱۴۰۰ سالانه حدود ۱۰ میلیارد دلار خروج سرمایه رسمی از کشور اتفاق افتاده است و طبق گفته خوانساری این آمار تنها آمار رسمی است و طبیعتا اگر آمار غیررسمی و زیرزمینی را به آن اضافه کنیم رقم بسیار بیش از این مقدار خواهد بود. وی همچنین اواخر شهریور ماه همان سال نیز گفته بود که در چهار سال اخیر بیش از ۴۵ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شده و ادامه داد که میزان خروج سرمایه بسیار بیش از این رقم است چرا که بخش قابل توجهی از اقتصاد ایران به صورت زیرزمینی است.
مسکن اصلیترین مسیر فرار سرمایه از ایران
یکی از مقاصد خروج سرمایه از کشور البته همواره، بخش ساخت و ساز بوده است و نمونه آن نیز کشور ترکیه است که طبق دادههایی که مرکز آمار ترکیه منتشر کرده فقط در ماه سپتامبر ۲۰۲۲ ایرانیها رکورددار خرید ملک در این کشور بعد از روسها بودهاند.همچنین در ۹ ماهه اول سال ۲۰۲۲ ایرانیها با نزدیک به ۶۰۰ ملک در رده دوم قرار داشتهاند. آمار سالهای گذشته، اما حتی از این نیز بسیار بیشتر بوده به طوری که طبق گزارش یک رسانه، «ایرانیها در سال ۲۰۱۸ حدود ۳۶۵۰ ملک، در سال ۲۰۱۹ حدود ۵۴۰۰ ملک و در سال ۲۰۲۰ بیشتر از ۷ هزار ملک خریداری کردهاند. در سال ۲۰۲۱ میز طبق آمارهای منتشر شده حدود ۱۳ هزار ملک در ترکیه توسط ایرانیها خریداری شده است».
سود بانکی مسیر تازهای برای فرار سرمایهها از کشور
اما حالا دیگر به نظر میرسد رقم خروج سرمایه از کشور مدام در حال افزایش و روشهای آن نیز از قبل بیشتر شده و در میان این شرایط حالا دیگر نوبت به خروج سرمایه به روش سپرده بانکی رسیده باشد و ارقام مختلفی از سوی ایرانیان در بانکهای ترکیه اکنون سرمایه گذاری میشوند. اگر روزگاری اصلیترین مسیر فرار سرمایه از کشور در یک دهه اخیر خرید مسکن بوده، اما اکنون این مسیر با یک تغییر محسوس به سراغ سرمایهها خردتر در حوزه سودهای بانکی نیز رفته و این همان زنگ خطری است که شبکه بانکی کشور و مسئولان بانک مرکزی هنوز چندان به آن توجهای ندارند.در واقع اکنون ایرانیان دیگر نه لزوما با خروج سرمایههایی بین ۱۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار دلار بلکه با ارقامی بسیار کمتر یعنی حدود ۲۰ تا ۵۰ هزار دلار نیز راهی ترکیه میشوند تا بتوانند سود مناسب برای سرمایه حتی محدود خود به دست بیاورند.
چاپ در شماره۱۴۰۸ روزنامه ی یادگار امروز مورخ ۱۴۰۲/۰۸/۲۹
دیدگاه ها