قاره سیاه تشنه دانش ایرانی

قاره آفریقا با ۵۴ کشور و حدود ۱ میلیارد و ۴۵۰ میلیون نفر جمعیت، دارای ۳۰ درصد معادن دنیا و ۱۵ کشور نفتی است که این ذخایر معدنی و انسانی با دانش و مهارت شرکت‌های ایرانی می‌تواند به ارزش افزوده قابل‌توجهی تبدیل شود، بنابراین کشورمان تعاملات اقتصادی فراوانی با این قاره دارد که رو به‌ پیشرفت است.

«عباس علی‌آبادی» وزیر صنعت، معدن و تجارت در دومین اجلاس بین‌المللی ایران و آفریقا در ۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ با حضور مقامات عالی اقتصادی بیش‌از ۳۰ کشور آفریقایی، از ظرفیت‌های اقتصادی آفریقا خبر داد و اظهار کرد:‌ «نرخ رشد اقتصادی در آفریقا از متوسط جهانی بیشتر است و این قاره می‌تواند اقیانوس فرصت‌ها برای بازرگانان و تجار ایرانی باشد».

سرمایه‌گذاری مردمی در صندوق پروژه‌های آفریقایی

علی‌آبادی افزود: «تلاش می‌کنیم در تمام یا حداقل بخشی از کشورهای آفریقایی که محوریت دارند، نمایشگاه‌های دائمی برای کالاهای ایرانی را فراهم کنیم؛ ضمن این‌که برای آفریقا نیز این فرصت را ایجاد خواهیم کرد که در کشور ما پایگاه معرفی خود را داشته باشند، خوشبختانه تراز تجاری ما با آفریقا کاملاً مثبت است؛ بنابراین رویکرد این است که واردات خود را نیز از آفریقا افزایش دهیم، تا پایان امسال تعداد رایزن‌های بازرگانی ما در آفریقا به ۱۲ مورد می‌رسد و تعداد مراکز بازرگانی به ۱۵ مرکز خواهد رسید».

وزیر صنعت، معدن و تجارت بر صندوق‌های سرمایه‌گذاری تاکید کرد و گفت: در حال حاضر به‌دنبال تعریف پروژه‌هایی در آفریقا هستیم که بر اساس آن‌ها بتوانیم صندوق‌های پروژه تاسیس کنیم تا مردم با سرمایه‌های خرد خود در پروژه‌های ملی مشارکت کنند؛ در این راستا به زودی اطلاع‌رسانی‌هایی صورت خواهد گرفت؛ چنانچه بتوانیم این هدف را محقق کنیم، بخش مشارکت مردم در شعار سال را به معنای واقعی و الگوی تازه محقق کنیم.

ضرورت احداث و بازسازی پالایشگاه در قاره سیاه

«سلیمان قاسمیان» رئیس امور اقتصادی اداره‌کل آسیا، آفریقا و اقیانوسیه وزارت نفت در نشست تخصصی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی دومین اجلاس بین‌المللی ایران و آفریقا، با اشاره به این‌که ۷.۲ درصد از ذخایر هیدروکربوری جهان در قاره آفریقا قرار دارد، تشریح کرد: «هم‌اکنون در حوزه تقاضای فرآورده‌های نفتی و گازی شاهد افزایش تقاضا در قاره آفریقا هستیم، این قاره اکنون ظرفیت پالایشی روزانه ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه نفت را دارد که نسبت به مصرف داخلی خود بسیار کمتر است، از این‌رو ما می‌توانیم پروژه‌های احداث و بازسازی پالایشگاه‌ها را در این قاره داشته باشیم».

همچنین «رضا نوشادی» مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران با اشاره به این‌که این شرکت هم‌اکنون مدیریت بیش‌از ۴۴۰ هزار کیلومتر خط لوله گاز در کشور را بر عهده دارد، افزود: «در بخش ساخت ایستگاه‌های تقویت فشار و پالایشگاه‌های گازی به‌ترتیب ۹۲ و ۷۶ درصد به خودکفایی رسیده‌ایم، در همین راستا ما و ۲۵۰ شرکت‌ دانش‌بنیان داخلی مرتبط با ما، می‌توانیم در زمینه احداث و تعمیرات خطوط لوله و ایستگاه‌های تقویت فشار گاز، به کشورهای آفریقایی خدمات فنی و مهندسی ارائه کنیم».

ارائه فناوری استخراج طلا، تقاضای آفریقایی‌ها از ایران

«مسعود برهمن» رئیس اتاق بازرگانی ایران و آفریقا، تیرماه سال قبل(۱۴۰۲) در تشریح شرایط بسیار مساعد آفریقا برای فرصت‌های سرمایه‌گذاری، گفت: «آفریقا ۵۴ کشور و ۱ میلیارد و ۴۵۰ میلیون نفر جمعیت دارد، گردش مالی ۱۳۰۰ میلیارد دلاری در کالا و ۳۰۰ میلیارد دلاری در خدمات و ۳۰ درصد معادن جهان، در این قاره متمرکز شده که برای تاجران در تمام دنیا از اهمیت زیادی برخوردار است. قاره آفریقا روی پول خوابیده است و ۱۵ کشور نفتی و ۶۵ درصد طلا و ۹۰ درصد الماس دنیا آنجاست، اما پول نقد و در دسترس برای سرمایه‌گذاری ندارند».

وی با اشاره به درخواست‌های متعدد کشورهای افریقایی از اتاق بازرگانی ایران برای حضور در این قاره و در بعد اقتصادی، افزود: «شاید ماهی نباشد که برای من یک درخواست از کشورهای آفریقایی در مورد این‌که یک معدن طلا داریم که نیاز به سرمایه‌گذار برایش وجود دارد تا مثلا نیم تن برداشت را به یک تن برساند، یا معدن پلاتینیوم، اورانیوم، کبالت و مس که اتفاقا موارد اولیه بسیاری از شرکت‌های کشور ماست».

رئیس اتاق بازرگانی ایران و آفریقا تاکید کرد: «پروژه‌هایی که توسط اتاق کاملا بررسی شده و توجیه اقتصادی دارد و درخواست آن از طرف شرکت‌های افریقایی وجود دارد، شامل مواردی مانند گاز و سیلندر است که جزو تقاضاهای زیاد از ۱۰ کشور آفریقایی محسوب می‌شود و سود این پروژه‌ها بالای ۵۰ درصد است، تاکید می‌کنم ما در کشورهای آفریقایی  به دنبال بازی برد – برد هستیم».

مسعود برهمن اضافه کرد: «کشورهای آفریقایی مشکلات زیادی برای برق دارند، انرژی‌های خورشیدی و تجدیدپذیر در آفریقا بسیار مورد توجه است و زمین‌های کشاورزی و تراکتور هم در آفریقا از سوی ایران خواهان زیادی دارد، همچنین دارو و درمان و تجهیزات پزشکی ایران خواهان بسیار زیادی در افریقا دارد و چون ریجستری دارو را برداشته‌اند و گواهی‌نامه‌های بین‌المللی ما برای آن‌ها کفایت می‌کند، بازار خیلی خوبی برای ایرانیان در این زمینه وجود دارد، همچنین بازار مسکن و ساخت‌وساز در آنجا بسیار مورد توجه است و همین حالا ما دو تا ۱۵ هزار درخواست مسکن از نیجر داریم.»

ایجاد خطوط پروازی و شعبات بانکی ایران در آفریقا

«محسن خندان‌دل» رئیس کمیسیون خدمات فنی و مهندسی اتاق بازرگانی خراسان رضوی، ۲۵ آبان‌ماه سال ۱۴۰۲، در «همایش آشنایی با فرصت‌های تجاری قاره سیاه» اظهار کرد: «قاره آفریقا با حدود ۱.۴ میلیارد نفر جمعیت، حدود ۱۸ درصد جمعیت جهان را به خود اختصاص داده است و با حجم مبادلات حدود ۱.۲ میلیارد دلاری در تجارت خارجی می‌تواند یکی از اهداف خوب در حوزه تجارت کالایی و تجارت فنی و مهندسی باشد».

وی با اشاره به فراهم شدن مقدمات سه خط پروازی به نیجریه، کنیا و آفریقای جنوبی، عنوان کرد: «در حوزه انتقال پولی، شعباتی در کشورهای آفریقایی به وجود آورده‌ایم و این باعث شده که چشم‌انداز آتی صدور خدمات ما به کشورهای آفریقایی تا سال ۲۰۲۵، به میزان ۱۰ میلیارد دلار باشد. تخمین زده شده است که در نیجریه حدود ۳۹۰ میلیارد دلار، در آفریقای جنوبی ۳۸۰ میلیارد دلار، در الجزایر حدود ۲۳۰ میلیارد دلار و در کنیا حدود ۲۱۰ میلیارد دلار گردش مالی اتفاق می‌افتد.».

علی‌رغم اقدامات موثر کشورمان برای افزایش بهره‌وری اقتصادی در استفاده از ظرفیت‌های قاره سیاه با صدور خدمات فنی و مهندسی، از شرکت‌های خصوصی ایرانی انتظار می‌رود با آموزش نیروهای انسانی فراوان و بررسی پروژه‌های آفریقا، بتوان زیرساخت کشورهای درحال توسعه‌ی این قاره را احیاء کرد و نقش اقتصادی خود را در این منطقه استحکام بخشید.

چاپ در شماره ۱۵۶۱ روزنامه یادگار امروز مورخ ۱۴۰۳/۰۳/۲۲