خاک خوردن طرح گردشگری سلامت

امروزه گردشگری «سلامت» یکی از جنبه های مهم توریسم در جهان محسوب می شود و سال های سال است که کشورهای دنیا و همچنین کشورهای همسایه ایران مانند ترکیه به آن توجه خاصی داشته اند. در کشور ما نیز از سال های گذشته تاکنون گرچه به این جنبه از گردشگری توجه ویژه تری شده است اما آنچنان که باید و شاید نتوانسته ایم همانند دیگر کشورهای دنیا در این زمینه فعال باشیم.این در حالیست که گردشگری سلامت به دلیل هزینه های پایین تر درمان در کشور ما می تواند یکی از برترین راه های توسعه اقتصاد غیرنفتی باشد و حتی به رونق دیگر جنبه های گردشگری نیز کمک کند.البته تاثیر تحریم ها و معضل جدی و قدیمی عدم تبلیغات گسترده در ارتباط با گردشگری را نیز نمی توان در استقبال کمتر گردشگران خارجی بی تاثیر دانست.در این ارتباط یک کارشناس گردشگری با بیان اینکه گردشگری در تمام دنیا یک صنعت درآمدزای بسیار محبوب و مطلوب است، اظهار کرد: در راستای رونق و بهره وری این صنعت نهادهای مختلف نقش مهمی دارد. در یک سو دولت قرار دارد که نقش حمایتی از ایجاد زیرساخت ها و تصویب بودجه دارد و در این میان وزارت میراث فرهنگی به عنوان یک دستگاه حاکمیتی وظیفه مدیریتی و برنامه ریزی را به عهده دارد و از سوی دیگر حضور فعالانه بخش خصوصی نیز در توسعه جنبه های مختلف مانند رونق گردشگری سلامت نقش بسزایی دارد.مریم ایرانپور با اشاره به اهمیت بحث بازاریابی گردشگری تاکید کرد: لازم است، بخش خصوصی در کنار میراث فرهنگی به بحث بازاریابی گردشگری ورود یافته و با سنجش درست جنبه های گردشگری در فصول مختلف سال و ویژگی های مورد تقاضا و جذاب برای دیگر کشورها به بازاریابی درست اقدام کند.

تقابل یک طرفه گردشگری ایران و روسیه

وی ادامه داد: به طور مثال شما روسیه را در نظر بگیرید، سالهاست که در یک ارتباط یک طرفه از سمت کشور ما گردشگران زیادی به این کشور وارد می شوند اما با وجود رفع برخی موانع، هنوز ما نتوانسته ایم به شکل متقابل از حضور گردشگران روسی بهره ببریم و این در حالی است که برای مردم این کشور سردسیر، سفر به ایران و حتی اقامت طولانی مدت تر در نقاط مختلف کشور بسیار جذاب است.از طرفی  در طول سالهای گذشته، شهرهای گردشگری مهم به عنوان مثلث گردشگری مشخص شده اند تا گردشگران خود را به نوعی به اشترک بگذارند که بسیار جنبه مهمی است اما باید به این نکته اشاره کنم که می توان شهرهایی که از نظر آب و هوایی با یکدیگر تفاوت دارند و یا شهرهایی با جنبه های مختلف گردشگری مانند سلامت، زیارتی، طبیعت و غیره را نیز در دایره گردشگری بگنجانیم به نوعی که بازار هدف جهانی و بازاریابی گردشگری به شکل گسترده تری مورد توجه قرار گیرد و جدایی اهداف گردشگری را همانند دوران کنونی شاهد نباشیم.وی به یک مشکل خاص در صنعت گردشگری اشاره و ابراز کرد: از نظر برخی گردشگران داخلی و خارجی هزینه‏ ها در ایران منطقی نیستند و این سیاه نمایی نیست که بگوییم ایران گران ترین هتل‏های دنیا را دارد، البته در سال های گذشته اقامتگاه های گردشگری تلاش کردند که با قیمت های منطقی تری به این بازار ورود کنند که اکنون پس از گذشت یک دهه باید بگوییم که اقامت در این هتل ها نیز به ویژه برای گردشگر داخلی در شهرهای مهم گردشگری کشور مثل شیراز، اصفهان و یزد به صرفه نیست.ایرانپور با اشاره به اهمیت گردشگری سلامت در دنیا ابراز کرد: در کشور ما نیز این جنبه از گردشگری بسیار مورد اهمیت است چراکه گردشگرانی به ویژه از کشورهای همسایه و حتی دنیا با توجه به هزینه های پایین پزشکی و دندانپزشکی در ایران اسلامی تمایل دارند به کشور ما سفر کنند.ایرانپور با تاکید بر ضرورت برنامه ریزی درست دولت و مسئولان وزارت بهداشت و میراث فرهنگی و همکاری متقابل پزشکان بیان کرد: متاسفانه اکنون وضعیت گردشگری سلامت به این سمت و سو هدایت شده است که پزشکان به شکل انفرادی در سفرهای خارجی خود اقدام به جذب گردشگران به ویژه از کشورهای عربی همسایه می کنند و در این زمینه انسجام مناسبی را به نفع توسعه اقتصاد گردشگری در کشور شاهد نیستیم ضمن اینکه گاه این نوع بازاریابی مشکلات خاصی را نیز برای پزشکان ایجاد کرده است.در همین ارتباط لزوم وضع قوانین مناسب از سوی دولتمردان برای انسجام بخشی به این صنعت ضرورت دارد چرا که اکنون گردشگری سلامت از بی تکلیفی و بی قانونی رنج می برد.و اما موضوعی که برای جذب گردشگران خارجی در ایران اسلامی کمتر مورد توجه بوده است، ساماندهی تقویم گردشگری خارجی است تا زمان های کمتر مسافر خیز یا به اصطلاح «لوسیزن» برای جذب مسافر و گردشگر مورد توجه قرار گیرد چرا که به شکل طبیعی در تمامی شهرهای ایران در فصل هایی از سال با حجم ورود گردشگران بسیاری روبه رو می‏ شویم اما در مقابل فصل هایی دیگر از سال نیز هتل‏ها با کمتر از نصف ظرفیت خود کار می کنند.در این ارتباط علیرضا مهرپرور، کارشناس اقتصاد گردشگری اظهار کرد: از دیدگاه من لازم است از ظرفیت روزهای خوب گردشگری برای تبلیغ گردشگری پزشکی استفاده کنیم و در مقابل با تبلیغات درست در ارتباط با گردشگری پزشکی خود تلاش کنیم در روزهایی که به دلیل آب و هوا و یا شراطی دیگر «لوسیزن» را تجربه می کنیم، با جذب گردشگران در این فصول به صنعت توریسم در بخش های دیگر کمک کنیم.این مهم با شرکت ایران در همایش و یا نمایشگاه های صنعت گردشگری دنیا می تواند محقق شود و حتی قراردادهایی در این ارتباط شاهد باشیم، فرصتی که سالهاست کشورهایی مانند ترکیه از آن به بهترین نحو بهره می برند.مهرپرور با اشاره به اینکه گردشگری پزشکی تنها یکی از جنبه های گردشگری سلامت است، ابراز کرد: با در نظر گرفتن این موضوع، فصول «لوسیزن» را همچنین می توان با جنبه های مختلف گردشگری سلامت که اتفاقا کشور ما در همه آنها حرفهایی برای گرفتن دارد، جبران کرد.به طور مثال توجه کنید که کویر درمانی، استفاده از جنبه های درمانی چشمه آب گرم، طبیعت درمانی، کوهستان درمانی، زیارت درمانی جزو مواردی است که در گردشگری سلامت روح و گاه جسم مورد توجه است و در دنیا در این ارتباط تبلیغات خاصی نیز انجام می شود.بر اساس این گزارش، حقیقت این است که بسیاری از زیرساخت های گردشگری در بخش های مختلف از جمله سلامت و پزشکی با اشکالاتی مواجه است، جبران کاستی های در یک فرایند زمانی اتفاق خواهد افتاد که باید با فراید بازیاریابی گردشگری همزمان و هم راستا باشد چراکه این رویا که آمار گردشگران را بالا ببریم و بلافاصله تاسیسات آن هم خلق شود امکان پذیر نیست و طبیعی است ایجاد تاسیسات گردشگری به ویژه در زمینه هتل متناسب با چشم اندازهای بیان شده نیازمند زمان طولانی تری است.زیر ساخت هایی که باید بدون زیر پا گذاشتن اصول گردشگری مانند ساخت و ساز در حریم بناهای تاریخی شکل بگیرد چراکه این موضوع برای مثال خطر خارج شدن برخی بناهای تاریخی از فهرست یونسکو را رقم می زند که خود خطری جدی در راستای رکورد گردشگری به جای توسعه است.

چاپ در شماره ۱۵۴۸ روزنامه یادگار امروز مورخ ۱۴۰۳/۰۳/۰۵