نابودی آثار تاریخی در سایه سهل انگاری مردم

ماجرای انتقال سنگ قبرهای تاریخی شهر راز خراسان شمالی این روزها در فضای مجازی و برخی رسانه‌ها بازتاب پیدا کرده و حرف و حدیث‌هایی را به دنبال داشت که در همین پیوند معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان شفاف سازی کرد.

تصاویر و فیلمی از سنگ قبرهای گورستان تاریخی شهر راز از توابع شهرستان مرزی رازوجرگلان به تازگی در شبکه های اجتماعی دست به دست شده بود که حکایت از بی‌توجهی میراث فرهنگی به این اثر تاریخی داشت.

برخی کاربران خبر از انتقال سنگ‍های این گورستان قدیمی می‌دادند و برخی دیگر از سنگ قبرهای شکسته شده این اثر تاریخی ابراز تاسف می‌کردند.

برخی دیگر از کاربران نیز گفتند این گورستان قدیمی این روزها زیرسایه برخی بی‌توجهی‌ها و ناآگاهی مردم تبدیل به محل ریختن فضولات حیوانات شده که نیازمند ورود شهرداری راز و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی برای نابودی این محل تاریخی است.

سنگ قبری منتقل نشده است

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی در این باره می‌گوید: هیچ یک از سنگ قبرهای این گورستان قدیمی مربوط به سده‌های متاخر دوران‌های تاریخی پس از اسلام به مرکز استان منتقل نشده است.

محمدرضا قهرمانیان می افزاید: بارها کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بازدیدهایی از این محل تاریخی داشته اند اما گزارشی از انتقال سنگ قبرهای آن محل دریافت نشد.

وی ادامه می دهد: با مکاتباتی که انجام شد اخیرا نیز کارکنان شهرداری راز بازدیدی داشتند و اعلام کردند که سنگ قبری از این محل تاریخی به مکان دیگر منتقل نشده است.

قهرمانیان در خصوص بی توجهی برخی افراد به این محل تاریخی و ریختن فضولات حیوانی، می گوید: با اقدامات قهری نمی توان در برابر این گونه اقدامات ایستاد بلکه فرهنگ نگهداری از آثار تاریخی و اهمیت آن را باید به مردم آموزش داد.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی می افزاید: مردم باید به این خودآگاهی برسند که این اثر هویت تاریخی آنهاست.

حسین محبوبی می افزاید: در این بستر خانواده ها و مراکز آموزشی بویژه مدارس نقش شایانی برای حفظ آثار ملی داشته باشند.

وی تصریح می کند: همچنین باید بزرگسالان هم باید از آموزش برخوردار شوند چرا که بعد آموزشی ما در ارتباط با آثار فرهنگی و باستانی بسیار پایین است و باید بخش اطلاع رسانی را جدی گرفت.

گورستان شهر «راز» را بهتر بشناسیم

قدمت گورستان تاریخی شهر راز اواخر دوره صفویه است اما با وجود یک بنای آرامگاهی کهن‌تر در جنوب این گورستان که در بین اهالی محل به مقبره «فخر رازی» موسوم است به نظر می‌رسد قدمت گورستان دورانی پیش‌تر از عصر صفوی است.

سنگ قبرهای گورستان ۲ گونه بلند و کوتاه است که بر روی هر ۲ نوع این سنگ قبرها، کتیبه‌ای خوش شامل نام میت، نام پدر و سال‌مرگ حک شده است.

سنگ قبرهای بلند با بیش از یک متر بلندی از ویژگی‌های گورستان‌های اسلامی منطقه و این گورستان است.

این گورستان از سه ضلع شمالی و شرقی و غربی به منازل مسکونی و از ضلع جنوبی به بستر رودخانه و دامنه کوه محدود می‌شود.

بقعه شاهزاده نبی غلامان، مجموعه تاریخی راز، ارگ تاریخی آلمادوشن، تپه ارگ بالا، محوطه تاریخی راستقان از دیگر جاذبه‌های تاریخی این شهرستان است.

استان خراسان شمالی با داشتن هزار و ۱۵۱ اثر تاریخی شناسایی شده در شمال شرق کشور قرار دارد و سالانه پذیرای میلیون ها مسافر، گردشگر و زائر امام هشتم (ع) است که از این خطه گذر می کنند.

شهرستان مرزی راز و جرگلان ۷۰ هزار نفر جمعیت دارد و مرکز آن شهر راز در ۱۲۰ کیلومتری شمال بجنورد واقع است.

چاپ در شماره ۱۵۴۹ روزنامه یادگار امروز مورخ ۱۴۰۳/۰۳/۰۶