داروخانه طبیعی ایران؛ ظرفیتی که نادیده گرفت شد

جبالبارز در شهرستان جیرفت واقع در جنوب کرمان را داروخانه طبیعی ایران می‌نامند، هم به لحاظ تنوع و هم کیفیت گیاهان دارویی آن؛ جایی که نخستین همایش مرتبط با این بخش را به‌تازگی به همت جهاد کشاورزی برگزار کردند و می‌رود تا بیش از گذشته رونق بگیرد و از این منظر فعالیت‌ها، روی چرخ‌های توسعه با زنجیره‌های پایین دستی تولید نیز بیافتد.

جنوب کرمان علاوه بر کشت محصولات مختلف زراعی، باغی و صیفی که از قطب های مهم کشور و منطقه نیز به ویژه برای محصولات خارج از فصل به شمار می رود، ظرفیت های خاصی برای کشت گیاهان دارویی هم محسوب می شود که این محصولات علاوه بر کاربردهای دارویی امکان فرآوری و تبدیل به فرآورده‌های بهداشتی هم دارند و می توانند ارزش افزوده بسیار بیشتری نسبت به دیگر محصولات کشاورزی در جنوب کرمان داشته باشند.

این نوع گیاهان در مناطق جنوبی‌تر، گونه های کمتر و در زمان محدودتری کاشته اما برخی از گونه های آن همچون حنا در حجم زیادی کشت می شود و افق های پرباری نیز در توسعه متصور است.

در قسمت های شمالی‌تر این منطقه مانند جبالبارز در ارتفاعات شهرستان جیرفت، سطح زیر کشت گیاهان دارویی بیش از ۴۰۰ هکتار است و گیاهان مختلفی همچون گل محمدی، بیدمشک، رزماری، نسترن، نعناع و به‌لیمو کشت می شود اما بیشترین سطح زیر کشت به گل محمدی اختصاص دارد؛ محصولی که رییس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان می‌گوید بناست به عنوان یک قطب تولید این گونه، برنامه و تدارک وسیعی برایش دیده شود زیرا کاشت گل محمدی در ارتفاعی که این منطقه دارد، بسیار متفاوت و دارای ارزش افزوده خاص خواهد بود.

البته برای جلوگیری از خام فروشی نباید تنها افزایش سطح زیرکشت این نوع گیاهان مورد تاکید قرار گیرد و با توجه به ارزش افزوده بالایی که محصولات فرآوری شده این گیاهان دارند باید بر ایجاد واحدهای تولیدی فرآوری این گیاهان نیز توجه بیشتری شود که می طلبد هم زمینه سرمایه گذاری ها فراهم آید و هم برنامه ریزی ها و حمایت ها همراستا با این اهداف باشد.

لذا با هدف افزایش تولید و گسترش فرآوری گیاهان دارویی نخستین جشنواره گیاهان دارویی چندی پیش در جنوب کرمان با حضور مشاور وزیر جهاد برگزار شد که امیدها را برای افق های توسعه این بخش بیش از پیش کرده است.

جشنواره مذکور با هدف معرفی و توسعه کاشت گیاهان دارویی، شناسایی عرصه‌های مستعد جنوب کرمان برای کشت این گیاهان و رونق گردشگری دارویی و تجاری‌سازی محصولات گیاهان دارویی برگزار شد و انتظار می رود در مورد فرآوری نیز به عایدی های لازم برسد.

اینک هم کشت گیاهان دارویی در این منطقه پراستعداد، در مقایسه با ظرفیت های موجود، وسعت بسیار زیادی ندارد و می توان هماهنگ با تولید به راه اندازی واحدهای فرآوری هم نیم نگاهی داشت.

گیاهان دارویی در مناطقی همچون جبالبارز جیرفت در ارتفاعات مختلف به عمل می آید و این باعث شده در ماه های مختلف سال که دمای هر کدام از این ارتفاعات متفاوت است شاهد تولید گیاهانی با مختصات و کیفیت منحصربه فرد باشیم.

منطقه ای با یک هزار و ۵۵۰ متر، پارک جنگلی با یک هزار و ۷۰۰ متر، مزرعه شرکت گل بارز ۲ هزار و ۳۰۰ متر، ارتفاعات کوه فاش با سه هزار متر، منطقه دهنت زنگیان و ارتفاعات مس بری با سه هزار و ۵۰۰ متر مناطق مختلفی هستند که در آنها در زمان های مختلف گیاهان دارویی کشت می شود.

نگاه ویژه وزارت جهاد کشاورزی به جنوب کرمان

مشاور وزیر جهاد کشاورزی و مجری طرح گیاهان دارویی کشور در جریان نخستین جشنواره گیاهان دارویی این منطقه با بیان اینکه فرآوری گیاهان دارویی برای منطقه ارزآوری می کند، اظهار کرد: باید ستادی برای آموزش فرآوری گیاهان دارویی راه اندازی تا مردم این منطقه با دانش روز دنیا آشنا شوند و با دنیا رقابت کنند.

حسین زینلی افزود: وزارت جهاد کشاورزی این آمادگی را دارد که برای آموزش کشاورزان، بهترین متخصصان را به جبالبارز بیاورد.

وی ادامه داد: گیاهان دارویی جبالبارز ارگانیک و سالم هستند و ما این آمادگی را داریم که هیات های خارجی را به این منطقه بیاوریم و اشتغال ایجاد کنیم.

مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه جبالبارز از شهرهایی است که ظرفیت هایی در حوزه گیاهان دارویی دارد تصریح کرد: این شهر کوهستانی با اراضی شیب‌دار متعدد در مراتع غنی، نشان می دهد که در تولید گیاهان دارویی می تواند موفق باشد.

وی ادامه داد: این منطقه مستعد کاشت گیاهان دارویی با حداقل آب همچون گل محمدی، زیره سیاه، رزماری و آویشن است و برای صادرات به صنایع فرآوری نیاز دارد.

زینلی ابراز کرد: سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان، کشاورزان علاقه مند به کاشت گیاهان دارویی را شناسایی کند و ما به طور حتم امسال یارانه ای به کاشت گیاهان دارویی اختصاص خواهیم داد و در صورت تصویب تسهیلات کم بهره به کشاورزان جبالبارز ارائه می دهیم.

مشاور وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه در بازگشت به تهران نگاه ویژه ای به جنوب کرمان خواهیم داشت، عنوان کرد: وظیفه ما تسهیل گری و حمایت است و کمک خواهیم کرد تا مردم این منطقه رشد کنند.

چاپ در شماره ۱۵۴۴ روزنامه یادگار امروز مورخ ۱۴۰۳/۰۲/۳۱