ترمز بریدن  قیمت ها برای مستاجران

از آن دوران که اجاره نشینی را خوش نشینی لقب می‌دادند، حالا دیگر بسیار گذشته و انگار نه همین یک دهه پیش که شاید نیم قرن پیش بود که می‌شد اجاره نشین را خوش نشین دانست وگرنه این روز‌ها کمتر اجاره نشینی حال خوشی دارد که بتواند خوش نشین محسوب شود. این روز‌ها شاید همه ما اطرافمان به این موارد برخورد باشیم که دوست و فامیل و شاید حتی زندگی خودمان دوباره به مساله سرپناهی که مدام و روز به روز در حال گران‌تر شدن است، گره خورده است.البته در گذشته نیز شاهد گران شدن رهن و اجاره در برخی مناطق ایران بودیم، که ممکن است به عوامل مختلفی مانند افزایش تقاضا، کاهش ارزش پول ملی، یا تغییرات قوانین مسکن برمی‌گردد.یکی از اولین انفجار‌ها در حوزه قیمت مسکن در کشور مربوط به سال ۱۳۸۵ است. به نظر می‌رسد در این سرزمین حالا دیگر وضعیت مستاجر‌ها اسفبار شده است و کسی نیز به فکر مستاجر‌ها نیست. مشکل این است که وضعیت اجاره بها در ایران در سال‌های اخیر تغییرات قابل توجهی داشته است. بر اساس گزارش‌ها در حالی که عرف همواره این بود که یک ششم ارزش ملک به عنوان رهن و اجاره مطرح می‌شد، اکنون با افزایش عجیب قیمت مسکن، این رقم هر چند به یک دهم رسیده است، اما وضعیت مسکن همچنان برای مستاجران اسفبار و ویران‌گر است.در حالی امروز متوسط قیمت مسکن در تهران به ۸۲ میلیون تومان رسیده است که این رقم در آذر ماه سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۳۳ میلیون و ۵۹۰ هزار تومان بود. بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران با عنوان «اطلاعات قیمت و اجاره مسکن در نقاط شهری کشور؛ بهار ۱۴۰۰»، متوسط قیمت خرید و فروش هر مترمربع زیربنای مسکونی در بهار آن سال در مقایسه با فصل مشابه سال پیش(۱۳۹۹)  ۱۰۰.۲ درصد افزایش یافته و به بیش از ۱۱.۵ میلیون تومان رسیده بود.همچنین بر پایه این گزارش، متوسط مبلغ اجاره ماهانه به علاوه سه درصد ودیعه پرداختی برای اجاره یک مترمربع زیربنای مسکونی، طی بهار ۱۴۰۰ نسبت به فصل مشابه سال پیش(۱۳۹۹) ۶۳.۷ درصد افزایش یافته و به حدود ۲۸.۲ هزار تومان رسیده بود. گزارش‌های پیشین مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که متوسط اجاره بها در مناطق شهری طی نیمه دوم سال ۱۳۹۱ خورشیدی نزدیک به ۵.۸ هزار تومان بوده که به معنای افزایش ۹۹۸.۲ درصدی طی ۸ سال گذشته است.به گفته کارشناسان این گرانی مسکن در ایران به دلیل کمبود عرضه، تورم عمومی، افزایش نرخ مصالح ساختمانی و ارز ایجاد شده است. همچنین باید توجه داشت که تعداد خانوار‌های اجاره‌نشین در ایران در سال ۱۴۰۰ به ۴۰ درصد جمعیت شهر نشین افزایش یافته و به خاطر افزایش اجاره بها در سال‌های اخیر، حدود ۴۶ درصد از هزینه یک خانوار به اجاره مسکن اختصاص دارد.

تورم نقطه ای اجاره مسکن روی ۴۲ درصد

تورم نقطه‌ای اجاره مسکن در ماه گذشته نرخ ۴۱.۸ درصد را ثبت کرد. اینکه سرعت رشد نقطه‌ای و سالانه اجاره‌بهای مسکن به شکل تاریخی در دو سه سال گذشته و حتی در شروع امسال، افزایش یافته است، ناشی از «سطح جهش‌یافته تورم عمومی» و «تورم مسکن» است که اقتصاد ۲۴ پیشتر درباره آن گزارش‌های تحلیلی منتشر کرده بود. در این مقطع، اما علاوه بر اینکه، ضرورت دارد سیاستگذار نسبت به «ریشه‌های تب بالای تورم اجاره مسکن» توجه کند تا بتواند «مهم‌ترین هزینه زندگی ماهانه خانوار‌ها را از حالت سنگین و نامتعارف» به سطح نرمال برگرداند، «دو پیام هشداری» نرخ جدید تورم اجاره هم باید دیده شود و از همه مهمتر اینکه سطح ۴۱.۸ درصدی رشد اجاره‌بها در قرارداد‌های فروردین ۱۴۰۳ تاکنون به ثبت رسیده است. متوسط مبلغ اجاره ماهیانه به‌علاوه سه درصد ودیعه پرداختی برای اجاره هر مترمربع زیربنای مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی در سطح ایران حدود ۲۸ هزار تومان بوده است. حداکثر رقم اجاره بها (به همراه ودیعه) در مناطق شهری ایران برای هر مترمربع در این بازه زمانی حدود ۶۵ هزار تومان اعلام شده است.مطابق عرف بازار، یک ششم ارزش ملک به عنوان رهن و اجاره از سوی موجر مطالبه می‌شود، لذا افزایش قیمت مسکن نیز خود دلیلی بر افزایش نرخ اجاره بها است.

چاپ در شماره ۱۵۴۲ روزنامه یادگار امروز مورخ ۱۴۰۳/۰۲/۲۹