آیا نظام دوری یک قدم مثبت در نظام تعلیم و تربیت است؟
با توجه به اهمیت زیربنایی و پایه‌ای بودن، آموزش ابتدایی به سبب نقشی مبنایی در تعلیم و تربیت و به تبع آن در زندگی انسان برعهده دارد، مطابق با تصمیمات و برنامه‌ریزی‌های هدفمند وزارت آموزش و پرورش بر پایه سند تحول بنیادین، اجرای نظام «دوری» که عمل یا فرایند تدریس یک معلم در یک پایه تحصیلی در دوره ابتدایی و همراهی آن با یک گروه از دانش‌آموزان همان پایه اول تا سوم دبستان است از مهرماه امسال به صورت آزمایشی در ۳۲۰ مدرسه سراسر کشور اجرا خواهد شد.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در افق چشم‌انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران، در سال ۱۳۹۰ و در راستای تعالی بخشی به سرمایه‌های انسانی کشور و کیفیت بخشی به امر آموزش تدوین شده است، در این سند ۲۳ هدف عملیاتی به منظور بهبود عملکرد نظام آموزش و پرورش پیش‌بینی شده که یکی از این راهکارها استقرار و استفاده از نظام «دوری» در سازماندهی معلمان در سه پایه ابتدایی است که مختص دوره اول ابتدایی یعنی پایه‌های اول تا سوم دبستان است، این هدف را دنبال می‌کند که دانش‌آموزان در این سه سال با یک معلم تحصیل کنند و در گام‌های بعدی، اهداف تربیتی مدنظر مدرسه با همراهی خانواده در این دوره سنی محقق شود.«نظام دوری» قرار است در دوره ابتدایی اجرایی شود، نظامی که قبل از این در سال‌های گذشته در برخی شهرها و مدارس محک زده شده است، البته نتایج آزمودن این نظام از تأثیرات خوب در یادگیری دانش‌آموزان خبر می‌دهد، اگرچه طبق اعلام وزارت آموزش‌وپرورش، معلمان خوب و منتخب در این نتیجه دلچسب تأثیر بسزایی داشتند، هرچند این وزارتخانه به این نکته هم تاکید دارد که نمی‌توان انتظار دریافت نتیجه کامل مطلوب را در تمام مدارس داشت و رسیدن به این هدف، نیازمند برنامه‌ریزی دقیقی است.گسترش نظام دوری در مدارس، طبق سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش یکی از اهداف این وزارتخانه است و با استناد به اطلاعیه‌های وزارت آموزش‌وپرورش در سال‌جاری تا ۱۵ درصد مدارس به نظام دوری بازمی‌گردند.
نظام دوری ریل آموزش‌وپرورش را در مسیر درست قرار می‌دهد؟
بر این اساس محمد محمدی، مدیرکل دفتر آموزش پیش‌دبستانی و دبستانی وزارت آموزش‌وپرورش در تیرماه ۱۴۰۲ از هدف‌گذاری برای برگرداندن ۱۰ تا ۱۵ درصد مدارس دوره اول ابتدایی به نظام دوری در مدت سه سال خبر داده و اظهار کرده بود: یکی از مترقی‌ترین راهکارهای سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، راهکار ۸–۲۱ است که استقرار نظام دوری در دوره اول ابتدایی را به ما تکلیف کرده است، یکی از راهکارهایی که می‌تواند ریل آموزش‌وپرورش را به مسیر درست خود بازگرداند، همین راهکار است، دوره سه سال اول ابتدایی، هم طبق آموزه‌های دینی و هم طبق یافته‌های پژوهشی، دوران کودکی است، بنابراین باید اجازه دهیم تا بچه‌ها کودکی کنند و از کودکی خود لذت ببرند.بنابر نظر وی، حُسن اجرای نظام دوری این است که ارتباط بچه‌ها از لحاظ عاطفی، قوی شده و ارتباط با خانواده‌ها برقرار می‌شود و دانش‌آموزان نیز مدت بیشتری با هم هستند، معلم با اجرای نظام دوری در فصل تابستان هم با بچه‌ها سروکار دارد و می‌داند که برای دانش‌آموزِ خودش وقت می‌گذارد، اینها یک تیم تشکیل می‌دهند که در کنار هم قدرتمند هستند و ما را به اهداف تعلیم و تربیت نزدیک‌تر می‌کنند».مدیرکل دفتر آموزش پیش‌دبستانی و دبستانی وزارت آموزش‌وپرورش، حضور معلمان در نظام دوری را داوطلبانه می‌داند و معتقد است؛ اجرای نظام دوری از این جهت اهمیت دارد که می‌توان بر تربیت دانش‌آموزان در دوره اول ابتدایی که طلایی‌ترین دوران زندگی است، تمرکز بیشتری داشت و در یک فرایند مشخص از پایه اول تا سوم دبستان، شایستگی‌های پایه را در دانش‌آموز ایجاد کرد، اجرای نظام دوری برای سال تحصیلی جدید به صورت آزمایشی است تا پس از تولید محتوای لازم و آمادگی خانواده‌ها از سال تحصیلی آینده با وضعیت دقیق‌تر تعداد مدارس تحت پوشش را افزایش دهیم.همچنین آن‌گونه که معصومه نجفی پازوکی، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده است؛ سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بر اجرای نظام دوری تأکید دارد و بر این اساس دانش‌آموز پایه اول دبستان هنگامی که با معلم خود آشنا می‌شود، برای دو سال آینده یعنی پایه دوم و سوم نیز با همین معلم خواهد بود و این موضوع به احساس امنیت آن و خانواده کمک می‌کند. اجرای نظام دوری از این جهت اهمیت دارد که می‌توان بر تربیت دانش‌آموزان در دوره اول ابتدایی که طلایی‌ترین دوران زندگی است، تمرکز بیشتری داشت و در یک فرایند مشخص از پایه اول تا سوم دبستان، شایستگی‌های پایه را در دانش‌آموز ایجاد کرد، از این رو اجرای نظام دوری برای سال تحصیلی جدید به صورت آزمایشی است تا پس از تولید محتوای لازم و آمادگی خانواده‌ها از سال تحصیلی آینده با وضعیت دقیق‌تر تعداد مدارس تحت پوشش را افزایش دهیم؛ البته هیچ الزامی برای حضور معلمان و دانش‌آموزان در نظام دوری وجود ندارد.به گفته وی، اجرا موفق نظام دوری به استلزاماتی نیاز دارد، از جمله آموزش والدین و معلمان و موضوع مهم‌تر تعیین شاخص‌هایی برای معلمان حاضر در این طرح است که باید سابقه تدریس موفق، توانمند به لحاظ سطح دانش و شرایط مناسب به لحاظ صلاحیت‌های حرفه‌ای داشته باشند و تمام این شرایط در شیوه‌نامه نظام دوری ذکر شده است، حضور معلمان در نظام دوری داوطلبانه است، البته در سال‌های گذشته نیز زمزمه‌های اجرای نظام دوری شنیده می‌شد، اما وارد فاز اجرا نشد و اکنون با بررسی تجارب مشابه در سایر کشورها قرار است این کار عملیاتی شود، البته موفقیت آن نیازمند برنامه‌ریزی مناسب و انتخاب دقیق معلمان است.بر این اساس با برنامه‌ریزی انجام شده بدون شک از سال ۱۴۰۳ نظام دوری جای خود را میان معلمان و خانواده‌ها خواهد یافت و خانواده‌ها از آن استقبال می‌کنند، چرا که شرایط تربیتی برای دوره اول ابتدایی به صورت ویژه طرح‌ریزی شده است، اما هر برنامه و طرحی در ابتدا با دغدغه‌ها، محاسن و معایبی مواجه است، از این رو بسیاری کارشناسان و متخصصان آموزشی معتقدند؛ کودکان در این سن دارای ویژگی‌هایی هستند که آنها را از دیگر دوره‌ها متمایز می‌سازد و مهم‌ترین آن این است که از این دوره به‌عنوان پنجره فرصت در تعلیم و تربیت یاد می‌شود، فرصتی ذی‌قیمت که وقتی از دست برود، دیگر کاری نمی‌توان انجام داد، لذا با اجرای طرح نظام دوری؛ شناخت عمیق از خصوصیات جسمی، روحی دانش‌آموزان از سوی معلم که در روند رشد فعالیت‌های آموزشی و تربیتی تأثیر مثبت و پیشرفت تحصیلی سریع‌تر انجام می‌شود، با توجه به شرایط سنی و وابستگی عاطفی به معلمان اثر خوبی در فرایند یادگیری دانش‌آموزان خواهد داشت، معلمان فرصت اضافه کردن تخصص خود را به دست می‌آورند، دانش‌آموزان با آشنایی قبلی با معلمان با اطمینان خاطر و علاقه‌مندی بیشتر در مدرسه حضور می‌یابند و در امر یادگیری آنها تأثیر مطلوب دارد.در این میان برخی دیگر از کارشناسان آموزشی کودکان اذعان دارند که دوره ابتدایی یکی از دوره‌های با اهمیت در نظام‌های آموزش و پرورش است، چرا که زمینه و شرایط شکل‌گیری شخصیت و رشد همه جانبه افراد در این دوره فراهم می‌شود، این دوره مناسب‌ترین فرصت برای تحصیل و یادگیری است و سرآغاز رشد استعدادهای کودک است، چنانچه کودکان در این سنین مهارت‌های لازم را با معلمان با تجربه هر پایه‌ای نیاموزند، فرصت جبران آن در مراحل بعدی رشد وجود نخواهد داشت، زیرا فرایند نظام دوری سبب کاهش رقابت سالم و خلاقیت در دانش‌آموزان، عدم تجربه کافی معلم در سه پایه، انتقال یکسری تجربیات تکراری معلم در سه سال پی در پی، در صورتی که هر معلم می‌تواند تجربیات جدیدتری ارائه دهد و تنوع آن بیشتر خواهد بود، محصور شدن دانش‌آموزان در کسب آداب، رفتار و اخلاق خاصی و صرف هزینه زیاد جهت برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه اجرای طرح نظام دوری است.
چاپ در شماره ۱۳۵۴ روزنامه ی یادگار امروز مورخ ۱۴۰۲/۰۶/۲۲
درخشش شهرک صنعتی لرستان در حمایت از صنعتگران 
رضایتمندی ۸۵ درصدی از عملکرد دادگستری
با حضور”پزشکیان” روزنه امید برای مردم ایجاد شد
شروع عملیات توسعه FTTH در شهر شول آباد الیگودرز
اختصاص کد دستگاه اجرایی به سازمان همیاری شهرداری ها
همکاری پگاه لرستان در تهیه و توزیع شیر مدارس با آموزش و پرورش، در سطح کشور بینظیر بود
دیدگاه ها