پیش قراولان انعکاس کاستی‌ها ؛ خود در کاستی

صحرا ثابت قدم / یادگار امروز

در تقویم شمسی ۱۷ مرداد به‎ خاطر شهادت محمود صارمی شهید عرصه خبر به‎عنوان روز خبرنگار نام نهاده شده است.

بنابراین  امروز روز خبرنگار است، همان‌هایی که با از خودگذشتگی، سختی‌ها را تحمل می‌کنند و با واژه واژه‌ای که می نگارند درد و رنج مردم را بازتاب می‌دهند. آنها با آنکه کوهی از مشکلات هستند و در مسیر کاری خود تهدید شده و گاه حتی از آنها شکایت می‌شود و گاهی هم توهین می‌شنوند اما اینها باعث نمی شوند که خللی در راستای رسالتشان ایجاد شده و  همواره انعکاس واقعیت‌های جامعه و طرح مشکلات، تنگناها و گرفتاری‌های مردم جزو دغدغه‌هایشان است، تلاش می‌کنند تا صادقانه و به دور از هیاهو و فرافکنی در راستای توسعه شهر و کشور گام بردارند، با درج هر خبر خوشایند، خوشحال و با هر چه منفی است، ناراحت شده اما استوار به طرح موضوع می‌پردازند. و همچنان  پرصلابت در راستای روشنگری جامعه قلم می‌زنند.اما با این همه دغدغه و پیگیری برای حل مشکلات مردم، هیچگاه آستینی برای رفع نیازهای آنها بالا زده نشده و مصائب آنها که مثنوی هفتاد من است از سالی به سال بعد منتقل می‌شود. در حقیقت خبرنگاران پیش قراولان انعکاس کاستی‌ها و کمبودهای جامعه بوده که متأسفانه تنها در روز خبرنگار به چشم می آیند و روز بعد از آن فراموش می‌شوند.

خبرنگاری جز مشاغل سخت و زیان آور است

عدم برخورداری از امنیت شغلی، عدم برخوداری از بیمه سخت و زیان آور, مشکلات اقتصادی، تأمین معیشت و عدم پاسخگویی برخی مسئولان به پرسش‌های مطرح شده بخش بسیار کوچکی از مشکلات خبرنگاران  است. هر ساله مسئولان در روز خبرنگار تنها به گوشه از مشکلات این قشر اشاره می کنند و وعده هایی مانند مسکن خبرنگاران, بیمه سخت و زیان آور, تسهیل شرایط کاری می‌دهند اما هیچ کدام هیچ وقت عملی نمی شود.

پناه بردن خیلی از خبرنگاران برای امرار معاش به شغل دوم

رضا اولادی، خبرنگار با بیان اینکه خبرنگاران برای نشان مشکلات مردم و کشف حقیقت از هیچ تلاشی فروگذار نیستند اما خودشان همیشه جزو فراموش شدگان هستند، گفت: مسائل و مشکلات خبرنگاران و اصحاب رسانه را باید به دو بخش صنفی و غیرصنفی تقسیم کرد، از مهم‌ترین مشکلات صنفی خبرنگاران نداشتن امنیت شغلی، فقدان بیمه، حقوق و مزایای کم اشاره کرد.وی افزود: بسیاری از مواقع همکاران ما از گفتن عدد و رقم دریافتی خود در نزد دوستان و آشنایان و اقوام شان شرم دارند چرا که در صورت بازگو کردن آن طرف مقابل یا حرف آنها باور نمی کند یا دچار شگفتی می‌شوند و این موضوع باعث تأسف است و از سویی هم باعث افتخار چرا که نشان می دهد خبرنگاران با کم‌ترین دستمزد و چشم داشت و با اینکه خود غرق مشکلات صنفی و معیشتی هستند، در پی روشنگری، آگاهی بخشی به جامعه و تنویر افکار عمومی و حل مشکلات شهروندان هستند.اولادی با اشاره به فشارهای کاری حرفه خبرنگاری و استرس بالا در این شغل، گفت: حقوق ناکافی و حتی پایین تر از قانون کار بسیاری از خبرنگاران در حالی است که آنان گاهی اوقات بیش از ۱۰ ساعت در روز را برای انجام وظایف خود این حرفه زمان می گذارند.وی اظهار داشت: امنیت شغلی پایین و حقوق و مزایای ناکافی در بین خبرنگاران موجب شده تا به ناچار خیلی از آنها به سمت انتخاب شغل دوم و یا حتی سوم بروند و به همین دلیل شان و منزلت و جایگاه این حرفه زیر سؤال برود با این حال بسیاری از این قشر به دلیل عشق و تعهدی که در کار خود دارند شرافتمندانه و عزتمندانه در راستای تنویر افکار عمومی قلم می‌زنند.اولادی اضافه کرد: نبود تشکیلات صنفی قوی، منسجم و مستقل از دولت که بتواند مسائل و مطالبات صنفی این قشر را پیگیری کند را هم باید به اهم مشکلات و چالش‌های پیش روی اصحاب رسانه در کشور بیافزاییم، از سویی خبرنگاران با مشکلات حجیم شده دیگری هم مواجه هستند که محدودیت در دسترسی به اطلاعات و آمار، کم طاقتی و نداشتن تحمل نقد در بین بسیاری از مسوولان و پاسخگو نبودن برخی آنان از این دسته هستند.این فعال رسانه گفت: یک مشکل دیگر اصحاب رسانه در زمان حاضر نبود معیار مشخص برای ورود افراد به این حرفه برخلاف سایر حرفه هاست که باعث می شود تا شان و منزلت این حرفه با خدشه روبه رو شده و به دلیل رفتارهای غیرحرفه ای و نابلدی این افراد، برخی مدیران دیدگاه غلطی نسبت به خبرنگاران پیدا کنند که این موضوع اجحاف در حق خبرنگارانی است که به شکل حرفه ای و چارچوب دار فعالیت می کنند.وی تصریح کرد: وابستگی مالی رسانه‌ها به نهادهای دولتی و شهرداری‌ها نیز متاسفانه آزادی و ابتکار عمل اصحاب رسانه را برای بیان نقدها و واقعیت ها به شکل مطلوب گرفته و خیلی از آنها را در انتقال پیام و بیان مسائل و مشکلات جامعه دچار لکنت زبان کرده است و در چنین شرایطی، اعضای جامعه که تشنه شنیدن اخبار و رخدادها هستند، ترجیح می‌دهند تا خبرها را از مراجع غیررسمی و رسانه‌های آن سوی آبی دنبال کنند.اولادی با بیان اینکه حمایت از رسانه ها باید بیش از پیش مورد توجه دولت و مجلس قرار بگیرد و البته باید به گونه ای باشد که استقلال آنها را دچار خدشه نکند، عنوان کرد: برای حمایت از خبرنگاران نیازمند بازنگری در قوانین و همچنین اجرای درست برخی قوانین هستیم که مغفول واقع شده است.وی همچنین به مهم ترین وظیفه امروز خبرنگاران نیز اشاره کرد و گفت: امروز مهم‌ترین وظیفه و رسالت خبرنگاران طرح مطالبات و مسائل معیشتی مردم است.

خبرنگاران قراردادی ندارند

یک فعال رسانه‌ای دیگر هم گفت: خبرنگاران مظلوم ترین و کم درآمدترین شاغلان جامعه به حساب می‌آیند و حقوق آنها حتی از یک کارگر ساده هم کمتر است.نجمه جهانتیغ افزود: از مهم‌ترین مشکلات خبرنگاران نبود امنیت و ثبات شغلی است؛ اکثر خبرنگاران بدون داشتن قرارداد رسمی و حتی برگه کتبی برای رسانه‌ها مشغول به فعالیت هستند.وی بیان کرد: بیشتر آنها فاقد بیمه درمانی و بیمه تکمیلی بوده و اگر به دردی مبتلا شوند مشکلات و چالش‌های زیادی را پیش رو دارند.جهانتیغ گفت: خبرنگاران به سبب آنکه اتحادیه و یا صنف خوبی در استان ندارند، نتوانسته‌اند مشکلات خود را مطرح و برای نیازمندی‌های خود راهکاری بیندیشند.وی بیان کرد: در سال‌های اخیر مسائل جناحی و سیاسی خانه مطبوعات را به یک مرکز بی اثر و خنثی تبدیل کرده که صرفاً در برخی از مناسبت‌ها مانند روز خبرنگار، فعالیت‌های نمایشی انجام می‌دهند.وی گفت: بیشتر خبرنگاران فاقد مسکن بوده و تلاشی برای رفع این مشکل آنها انجام نشده است.وی ادامه داد: همچنین از موضوعاتی که به عنوان دغدغه خبرنگاران محسوب می‌شود بی‌توجهی مدیران حوزه فرهنگ به توانمندی علمی و تخصصی این قشر است.وی ادامه داد: از دیگر مسائل حوزه خبرنگاری نبود رتبه بندی و نظام ارزیابی خبرنگاران است، یعنی آنکه داشتن یک کارت خبرنگاری یک فرد را به عنوان خبرنگار معرفی کرده در حالی که بخشی از این افراد فاقد کوچک‌ترین مهارت و تخصص در حوزه خبرنویسی و خبرنگاری هستند که این امر باید توسط مدیران بررسی و برای آن علاج بخشی انجام شود.بر اساس این گزارش، در روزگاری که هر کس به راحتی وارد عرصه خبر می‌شود باید تمایزی بین این نیروی تازه وارد و بی تجربه و خبرنگار پیشکسوت وجود داشته باشد لذا لازم است نظام ارزیابی دقیقی در این راستا ایجاد شود.همچنین باید مسئولان فرهنگ و ارشاد مشکلات فعالان رسانه‌ای را مد نظر قرار داده زیرا رفع دغدغه‌های این صنف کمک به توسعه کشور خواهد بود.

چاپ در شماره ۱۳۲۵ روزنامه ی یادگار امروز مورخ ۱۴۰۲/۰۵/۱۷