نداشتن اعتبار؛ بهانه همیشگی بانک‌ها

وحید بلالی/   گروه  اقتصادی

مدتی است دولت تلاش کرده تا وام‌های فوری مانند ازدواج، فرزندآوری و مسکن را تسهیل کرده تا در شرایط سخت اقتصادی مردم بتوانند بر روی این نوع وام‌ها حساب کنند و باری از دوششان برداشته شود، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که بانک‌ها در این باره کوتاهی کرده‌اند و وام را یا پرداخت نمی‌کنند و یا با تأخیر چندین ماهه این کار را انجام داده و باعث زحمات فراوانی برای مردم می‌شوند.

در این باره عطا بهرامی، تحلیلگر مسائل اقتصادی، در رابطه با عملکرد شبکه بانکی در هدایت اعتبار گفت: آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که ۸۸ درصد وام‌های پرداختی به تولید، به منظور تأمین سرمایه در گردش، ایجاد یا توسعه واحدهای تولیدی بوده است. بنابراین، کسانی که می‌گویند منابع بانکی به سمت تولید هدایت بشود، گویا به آمار توجهی ندارند.وی افزود: اینگونه وام‌دهی بانک‌ها به تولید در دنیا بی‌معناست. در دنیا چیزی به اسم وام سرمایه در گردش وجود ندارد؛ این اختراع بانک‌های ماست تا بتوانند به شرکت‌های خودشان وام داده و این شرکت‌ها هر کاری خواستند با آن انجام دهند، بنابراین این عنوان وام یک عنوان جعلی برای سفته‌بازی است.این کارشناس اقتصادی درباره طرح نهضت ملی مسکن بیان کرد: در مورد نهضت ملی مسکن عملاً دو سال گذشته و هنوز تعداد واحد قابل توجهی ساخته نشده است. در نهضت ملی مسکن حتی می‌توان بیش از ۴ میلیون مسکن ساخت، اما دولت کاری که با زیست‌بوم، فرهنگ و نوع تأمین مالی در ایران مطابقت دارد را کنار گذاشته و دنبال چیزی می‌گردد که توجیه ندارد و انجام نشدنی است.این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که آیا بانک‌ها نباید در تسهیلات‌دهی به مردم برای ساخت مسکن مشارکت کنند، گفت: باید این کار را بکنند، اما نمی‌کنند. هم‌اکنون بانک‌ها می‌توانند به شرکت‌های خودشان وام داده و برنگردانند و از بانک مرکزی نیز پول جدید بگیرند. وقتی این کار را می‌توانند انجام دهند، چرا باید به مسکن وام بدهند.بهرامی در رابطه با ریسک نکول تسهیلات مسکن گفت: ریسک نکول آن خیلی کم است. در ساخت ۱.۵ میلیون مسکن روستایی مسکن مهر، آن زمان مردم حتی ضامن هم نداشتند؛ یعنی حتی ضامن‌ها کارمند رسمی هم نبودند و خود مردم ضامن یکدیگر بودند اما این وام‌ها نکول نشد. بنابراین ریسکی از این جهت ندارد، منتهی نظام بانکی ما دکان یک سری افراد شده است، برای همین وام نمی‌دهند.حسن همتی عضو کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی  درباره دلیل عدم تمکین بانک‌ها از قانون جهش تولید مسکن مجلس و عدم اعطای تسهیلات مسکن گفت: امروز بانک‌های ما تسهیلات مسکن را اعطا نمی‌کنند و گاهاً این وام‌ها را به افرادی که سفارش شده‌اند پرداخت می‌کنند و به مردم وامی پرداخت نمی‌کنند. شرایط به حدی حاد شده که حتی وام ازدواج را هم پرداخت نمی‌کنند.این نماینده مجلس یازدهم ادامه داد: بانک‌ها در حال حاضر وام اشتغال، ازدواج، تسهیلات مسکن و تسهیلات فرزندآوری را پرداخت نمی‌کنند. در این شرایط سوال من از رئیس کل بانک مرکزی این است که بانک‌ها به چه کسانی و تحت چه شرایطی وام اعطا می‌کنند.این نماینده مجلس یازدهم خاطرنشان کرد: بانک‌ها همیشه این بهانه را می‌آورند که اعتبار لازم برای پرداخت تسهیلات مسکن را در اختیار ندارند، در این شرایط که آنها اعتباری ندارند اصلاً چرا باید در ساختار وجود داشته باشند. در این شرایط از تمام بانک‌ها گله مند هستیم که چرا مشکلات مالی مردم در حیطه مسکن را حل نمی‌کنند؟ مردم از جهات مختلف از جمله اقتصادی و مالی تحت فشار شدیدی هستند.مجلس قانون جهش تولید مسکن را مصوب کرد و برای حل بحران مسکن اعلام کرد که فقط می‌توان از دو طریق از جمله آزادسازی و زمین و اعطای وام این مشکل را حل کرد. وقتی بانک‌ها که یک سمت ماجرا هستند اقدام به پرداخت تسهیلات ساخت و خرید مسکن نمی‌کنند نباید انتظار داشته باشیم که این قانون مجلس اجرایی شود.

چاپ در شماره ۱۳۱۸ روزنامه ی یادگار امروز مورخ ۱۴۰۲/۰۵/۰۸