انتقاد از رفتار نظام بانکی در پرداخت وام مسکن
محمدحسین سیف اللهی مقدم / گروه اقتصادی
عطا بهرامی، تحلیلگر مسائل اقتصادی، رابطه با عملکرد شبکه بانکی در هدایت اعتبار گفت: آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد که ۸۸ درصد وامهای پرداختی به تولید، به منظور تأمین سرمایه در گردش، ایجاد یا توسعه واحدهای تولیدی بوده است. بنابراین، کسانی که میگویند منابع بانکی به سمت تولید هدایت بشود، گویا به آمار توجهی ندارند.وی افزود: اینگونه وامدهی بانکها به تولید در دنیا بیمعناست. در دنیا چیزی به اسم وام سرمایه در گردش وجود ندارد؛ این اختراع بانکهای ماست تا بتوانند به شرکتهای خودشان وام داده و این شرکتها هر کاری خواستند با آن انجام دهند، بنابراین این عنوان وام یک عنوان جعلی برای سفتهبازی است.این کارشناس اقتصادی درباره طرح نهضت ملی مسکن بیان کرد: در مورد نهضت ملی مسکن دولت در حال کار نمایشی است؛ زیرا عملاً دو سال گذشته و هنوز تعداد واحد قابل توجهی ساخته نشده است. در نهضت ملی مسکن حتی میتوان بیش از ۴ میلیون مسکن ساخت، اما دولت کاری که با زیستبوم، فرهنگ و نوع تأمین مالی در ایران مطابقت دارد را کنار گذاشته و دنبال چیزی میگردد که توجیه ندارد و انجام نشدنی است.بهرامی ادامه داد: کشورهایی مثل ایران که سرزمینی پهناور دارند، ویلاییسازی میکنند. هیچ کشوری نیست که مثلاً ۸۰ یا ۹۰ میلیون نفر جمعیت و یک میلیون و ۸۰۰ هزار کیلومتر وسعت داشته باشد، اما آپارتمان بسازد. البته کشورهایی مثل سنگاپور و تایوان آپارتمانسازی میکنند اما آمریکا، مکزیک، استرالیا و روسیه آپارتمانساز نیستند؛ چون کشورهای پهناور آپارتمانسازی نمیکنند.وی اضافه کرد: اگر به ۱۰ میلیون خانوار زمین بدهیم، طی ۱۸ ماه الی دو سال همه آن ساخته میشود. توان ساخت آن را هم دارند چون هزینه ساخت واحد ویلایی پایینتر از آپارتمانسازی است.این کارشناس اقتصادی ضمن اشاره به مولد بودن طرح نهضت ملی مسکن در صورت اجرای درست آن، بیان کرد: این طرح یک انقلاب است، زیرا ۱۳۰ تا ۱۴۰ صنعت با ساختمانسازی به حرکت درمیآید و در هزینهای که خانوارها بابت مسکن میکنند صرفهجویی میشود، زیرا مردم در حال حاضر ۴۰ درصد درآمدشان را صرف مسکن میکنند.بهرامی ادامه داد: با ساخت مسکن تقاضا تحریک و توزیع ثروت بهتر میشود و چون در صنعت ساختمان یک درصد هم نیاز به واردات نیست، تولید و اشتغال را افزایش داده و دستمزد کارگران بهتر میشود. به همین دلیل، در آمریکا نیز موتور اشتغال را بخش مسکن میدانند.این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که آیا بانکها نباید در تسهیلاتدهی به مردم برای ساخت مسکن مشارکت کنند، گفت: باید این کار را بکنند، اما نمیکنند. هماکنون بانکها میتوانند به شرکتهای خودشان وام داده و برنگردانند و از بانک مرکزی نیز پول جدید بگیرند. وقتی این کار را میتوانند انجام دهند، چرا باید به مسکن وام بدهند.بهرامی در رابطه با ریسک نکول تسهیلات مسکن گفت: ریسک نکول آن خیلی کم است. در ساخت ۱.۵ میلیون مسکن روستایی مسکن مهر، آن زمان مردم حتی ضامن هم نداشتند؛ یعنی حتی ضامنها کارمند رسمی هم نبودند و خود مردم ضامن یکدیگر بودند اما این وامها نکول نشد. بنابراین ریسکی از این جهت ندارد، منتهی نظام بانکی ما دکان یک سری افراد شده است، برای همین وام نمیدهند.بهرامی با اشاره به برگشت وامهای خرد از سوی مردم گفت: در مسکن مهر، حدود ۹۸.۵ درصد وامهایی که دادیم برگشت و تنها ۱.۵ درصد آن سوخت؛ درحالیکه بیش از ۷۰ وامهایی که بانکها به شرکتها میدهند، سوخت میشود و اصلاً برنمیگردد. ولی بانکها پرداخت این وامهای پرریسک را دوست دارند چون بانک مرکزی ریسک عملیات بانکها را میخرد.
چاپ در شماره ی ۱۲۸۰روزنامه ی یادگار امروز مورخ ۱۴۰۲/۰۳/۲۳
دیدگاه ها