وام فوری فقط برای خودی ها

پرداخت وام بانکی این روزها به دلیل کمبود منابع و فاصله عمیق بین نرخ سود با نرخ تورم به آسانی انجام نمی شود، زیرا بانکها حتی برای تامین وامهای تکلیفی متعدد نیز تحت فشارند و عملکرد آنها در این بخش به دلیل انبوه تسهیلات دهی خیلی مطلوب نیست. در چنین شرایطی است که اغلب بانکها متقاضیان وام های خرد را تا حدودی فراموش کرده اند و با پاسخی سر بالا آنها در این مسیر همراهی نمی کنند. البته فلسفه وجودی بانکها از دیر باز به عنوان واسطه گر، دریافت سپرده از مردم و پرداخت آن به عنوان تسهیلات با نرخ سود مشخص و تعیین شده شورای پول و اعتبار است. حال از آنجایی که نرخ تورم در کشور بیش از ۵۰ درصد و در مقابل نرخ سود بانکی ۲۲ و نیم درصد می باشد، این شکاف عمیق باعث شده سپرده گذاری برای سرمایه گذاران بانکی به دلیل سود اندکی که دارد بسیار کم شود.دکتر سید مرتضی افقه، اقتصاددان درباره عملکرد نظام بانکی در پرداخت وام و تسهیلات، گفت: بانکها مدتهاست توجه چندانی به ارایه وام به مردم نمی کنند. اغلب آنها سمت و سوی بنگاهداری و سرمایه گذاری در پروژه های سودآور را در پیش گرفته اند چرا که به درستی می دانند در شرایط بالا بودن نرخ تورم در کشور پرداخت وام برای دریافت سود اندک جز زیان سودی را برای آنها در برندارد. با این وجود مسیر خود را بسمت بنگاهداری و سفته بازی عوض کرده و منابع بانک را به جای پرداخت در قالب وام و تسهیلات به مردم در پروژها و شرکت های سرمایه گذاری پر سود هزینه می کنند.وی با بیان اینکه رانت پنهان و آشکار سیستم بانکی در پرداخت وام و تسهیلات چه به کارکنان خود و چه شرکت های سرمایه گذاری زیر مجموعه خود بانک بر کسی پوشیده نیست، گفت: بانکها باید کار بانکداری کنند نه بنگاهداری و سفته بازی. رویکرد نامطلوبی که به دلیل ضعف ساختاری و نبود نظارت دقیق موجب شده است تا بانکها همچنان به نفع خود کار کنند، بدون اینکه توجه آنچنانی به مردم داشته باشند. پرداخت بیش از ۱۶۲ هزار میلیارد تومان وام و تسهیلات به کارکنان و مدیران بانکی موید آن است که رانت و خروج پول در قالب وام به خودی ها همچنان همراه سیستم بانکی است.این اقتصاددان اضافه کرد: امتیاز دهی به کارکنان فقط در سیستم بانکی نیست، بلکه در برخی دستگاهها نیز چنین موضوعی دیده می شود اما از آنجایی که افکارعمومی نسبت به بحث پول حساس هستند و مردم برای دریافت وام ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومانی باید هفت خان رستم را بگذرانند تا شاید به آن برسند، به همین دلیل حساسیت ها در خصوص وام به خودی بانکها آن هم با رقم سنگین برانگیخته شده است که چرا بانکها در پرداخت وام و تسهیلات کارکنان و کارمندان خود را اولویت قرار می دهند و در همراهی مردم برای پرداخت وام موانع زیادی ایجاد می کنند تا متقاضی وام عطای آن را به لقایش ببخشد.افقه اظهارداشت: بانکها به جای اینکه با پرداخت وام و تسهیلات به اقتصاد کشور کمک کنند و سرمایه در گردش بخش تولید را تامین نمایند، متاسفانه به فکر توسعه نبوده و به فعالیت های غیر مولد روی آورده اند. خیلی از آنها املاک فراوانی را خریداری و یا اقدام به سرمایه گذاری در بازارهای سودآو کرده اند.

چاپ در شماره ی ۱۲۷۲روزنامه ی یادگار امروز مورخ۱۴۰۲/۰۳/۱۱