گره خوردن اقتصاد به سیاست

(مریم فکری/ گروه اقتصادی یادگار امروز)

ظرف دو هفته قیمت دلار ۱۶ هزار تومان ریخت. اما علت کاهش قیمت دلار چیست و آیا این ریزش ادامه دارد؟ انتشار خبرهای مثبت سیاسی، نرخ دلار را به زیر کانال ۴۳ هزار تومان برده است و به تبع آن، قیمت طلا به پایین کانال ۲ میلیون تومان رفته است.برخی از فعالان بازار اعتقاد دارند با توجه به سیگنال‌های دیپلماتیک مثبت، حداقل در آینده کوتاه انتظار شروع جریانات افزایشی جدید در بازار ارز وجود ندارد.بر همین اساس، کارشناسان عنوان می‌کنند که نقطه پایان کار دلار در سال‌جاری برای بازارساز اهمیت بسیاری دارد و به همین دلیل به نظر می‌رسد که عرضه ارز طی روزهای آتی به شکل معناداری افزایش پیدا کند.با این وجود، تحلیلگران اقتصادی در واکنش به خبرهای مثبت سیاسی و توافق ایران و عربستان، عنوان می‌کنند که اگر عقلانیت بر اقتصاد حاکم شود، انتظار ریزش قیمت دلار به زیر کانال ۴۰ هزار تومان وجود دارد.

کف نرخ دلار چه عددی است؟

در همین رابطه، محمدصادق الحسینی، کارشناس اقتصادی با طرح این سوال که چرا قیمت دلار پایین آمد؟گفت: تغییر رویه دولت و کاهش ۴۲ میلیارد دلار ارز ترجیحی به ۱۹ بازار را متعادل و قیمت را از ۶۱ هزار به ۴۹ هزار تومان رساند.وی افزود: توافق با عربستان (منطقه) چشم‌انداز سیاست خارجی را تغییر و ریسک را کاهش داد و نرخ را از ۴۹ به ۴۵ رساند.الحسینی تاکید کرد: خرابکاری نکنند، نرخ می‌تواند به کانال ۳۸ تا ۴۲ هزار تومان برود.

اما علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران نیز پیش‌بینی کرد که کف نرخ دلار، ۴۲ هزار تومان است.

نرخ دلار را سیاست تعیین می‌کند؟

در همین حال، مرتضی ایمانی‌راد، اقتصاددان گفت: از قبل برآوردم از قیمت دلار در پایان سال‌جاری ۴۰ هزار تومان و برای انتهای سال آینده در حدود ۵۶ هزار تومان بود، با شرط این‌که عوامل سیاسی تغییر بنیادی نکند.

وی افزود: افزایش قیمت دلار در سال‌جاری با یک محرک سیاسی ایجاد شد و با محرک دیگری فرونشست. بنابراین افزایش قیمت دلار مستلزم شرایط سیاسی جدید است.

ایمانی‌راد متذکر شد: اگر شرایط سیاسی داخلی و بین‌المللی تغییرات زیادی داشته باشد، به همان نسبت نرخ دلار تغییر می‌کند.

از شرط کافی غافل نشوید

داود سوری، کارشناس اقتصادی هم گفت: دیدید قیمت دلار را نه کانال‌های تلگرامی و نه صندوق پر از دلار بانک مرکزی تعیین نمی‌کند.

وی تصریح کرد: رابطه با اقتصاد دنیا شرط لازم و آزادی تجارت و کسب‌وکار شرط کافی بازاری باثبات و پیش‌بینی‌پذیر است.

سوری عنوان کرد: گامی کوچک به سوی تحقق شرط لازم برداشته شده است، بیش‌باد، ولی از شرط کافی غافل نشوید.

وقتی اقتصاد به سیاست گره خورده است

سیامک قاسمی گفت: واکنش قیمت دلار به توافق با آژانس هسته‌ای و عربستان در ۱۰ روز گذشته، باز هم نشان داد که چقدر اقتصاد سیاسی و انتظارات تورمی در سفره زندگی ما موثر است و چقدر گمراه با جاهل بودند و البته هستند همه آنهایی که سال‌ها در انکار رابطه بین تحریم‌ها و انزوای ایران و سفره زندگی مردم بودند.

وی افزود: همچنین واکنش‌های هیجانی بازارها به تحولات سیاسی، چه در رشد و چه در ریزش دلار، نافی بنیان‌ها و زمینه‌های اقتصادی افزایش قیمت دلار نیست و همچنان توصیه می‌کنم در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی، به جای توجه به واکنش‌های هیجانی کوتاه‌مدت، به روندهای اقتصادی بلندمدت توجه کنید.

قاسمی تصریح کرد: یادتان باشد براساس بنیان‌های اقتصادی تا رکود تورمی در اقتصاد ایران ادامه دارد، التهابات ارزی نیز ادامه خواهد داشت.

آیا ریزش قیمت دلار ادامه دارد؟

نظر کارشناسان در پاسخ به این سوال متفاوت است. برخی معتقدند که توافق جدید ایران و عربستان، میتواند مقدمه بازگشت به برجام هم باشد.

علی سعدوندی، کارشناس اقتصادی می‌گوید: اخباری منتشر شده است که پس از این توافق، سهل‌گیری‌هایی در امارات نسبت به مراودات با بانک‌های ایرانی به‌وجود آمده که این موضوع می‌تواند خبر مثبتی باشد. با این حال به نظر نمی‌رسد در کوتاه‌مدت اتفاقی بیش از این بیفتد. مگر اینکه پیشرفت‌های جدی در برجام رخ دهد و حتی از برجام هم فراتر برویم و با قدرت‌های جهانی به یک توافق جامع، بلندمدت و پایدار برسیم. از سوی دیگر عربستان همیشه مانع بزرگی در مسیر احیای برجام بوده و اگر این مانع برداشته شود، احتمال اینکه ایران با سرعت خوبی به برجام بازگردد وجود دارد.

(چاپ در شماره‌ ی ۱۲۲۰ روزنامه‌ی یادگار امروز

مورخ ۲۳ اسفند ۱۴۰۱)