تشدید نگرانیها نسبت به وقوع بحران انرژی؛
سخنگوی کمیسیون انرژی گفته که اگر به تجهیزات پارس جنوبی توجه نشود تا چند سال دیگر میدان گازی که نیمی از نیاز کشور را تامین میکند، تبدیل به شهرک متروکه میشود.
کمبود انرژی به شدت ایران را تهدید میکند. بعد از اینکه اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی از نصف شدن تولید پارس جنوبی تا ۱۴ سال آینده خبر داد، حالا بهارستاننشینها از احتمال متروکه شدن بزرگترین میدان گازی کشور سخن می گویند.
مالک شریعتی، سخنگوی کمیسیون انرژی میگوید که پارس جنوبی ۵۰ درصد گاز کشور را تامین میکند اگر به تجهیزات آن توجه نشود تبدیل به شهرک متروکه میشود.
او که در همایشی به مناسبت هفته پژوهش سخن میگفت، به گزارش کمیسیون انرژی در زمینه ناترازی گاز در کشور اشاره کرد و گفت: بر اساس این گزارش شاید این ناترازی در ۴ سال آینده مشکل جدی نباشد و عبور کنیم اما از ۱۴۰۵ روند کاهش تولید آغاز میشود.
کسری در دومین دارنده ذخایر گازی
اما بحران گازی در حالی اقتصاد ایران را تهدید میکند که براساس گزارش سازمان کشورهای صادرکننده نفت یا اپک تا پایان سال ۲۰۲۱ میلادی، ایران با حدود ۳۴ تریلیون مترمکعب، در مجموع حدود ۱۶ درصد ذخایر اصلاحشده گاز طبیعی در جهان را در اختیار دارد و مالک دومین ذخایر گاز جهان به شمار میآید اما تحریم و نبود سرمایه کافی و تکنولوژی روز باعث شده که استخراج گاز از میادین گازی ایران با مشکلات عدیده مواجه شود و میزان مصرف گاز از تولید آن پیشی بگیرد. از سال ۱۴۰۵ روند کاهش تولید در پارس جنوبی آغاز میشود و اگر به تجهیزات آن توجه نشود تبدیل به شهرک متروکه میشود.
بررسی آمار تولید و مصرف گاز در سالهای اخیر نشان میدهد که کسری گاز ایران به صورت تصاعدی ادامه دارد. در سال ۹۹ وزارت نفت کسری گاز فصول سرد را حدود ۱۵۰ تا ۱۶۰ میلیون مترمکعب برآورد کرد که در سال ۱۴۰۰ به حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب رسید و حالا کسری گاز فصول سرد سال جاری بین ۲۳۰ تا ۲۵۰ میلیون مترمکعب تخمین زده میشود.
جواد اوجی، وزیر نفت، سال گذشته درباره علت کسری گاز به رشد ۱۰ درصدی مصرف اشاره کرده است و امسال نیز کسری گاز تصاعدی بوده و بنا بر اعلام جلال نورموسوی، مدیر گازرسانی شرکت ملی گاز ایران، روزانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب کسری گاز در کشور وجود دارد.
هوای پاکم آرزوست
به دنبال کسری گاز حالا گاز صنایع و نیروگاهها جیرهبندی شده و مازوتسوزی شروع شده است. حالا دیگر به لطف استفاده از سوخت آلایندهای همچون مازوت دیدن روزهای پاک به رویایی برای مردم برخی از شهرها در روزهای سرد تبدیل شده است. جالب است که بدانید طبق گفتههای رئیس فراکسیون محیطزیست مجلس، امسال تهرانیها ۲ روز و اصفهانیها، کرجیها، اهوازیها و اراکیها فقط یک روز هوای پاک داشتند.
تعداد روزهای بسیار ناسالم و خطرناک نیز ۲۰۰ درصد افزایشیافته و در کرج نیز روزهای بسیار ناسالم ۲ برابر و خطرناک ۴ برابر شده است. در تبریز روزهای خطرناک ۱۰۰ درصد افزایشیافته و در مشهد روزهای ناسالم ۲ برابر شده است. از سوی دیگر در اراک تعداد روزهای بسیار ناسالم و خطرناک ۲ برابر شده و در شیراز تعداد روزهای ناسالم ۹ برابر شده و روزهای پاک هم به نصف کاهشیافته است. بر اساس اظهارات رفیعی در اهواز وضعیت بسیار بدتر بوده به شکلی که تعداد روزهای ناسالم حدود ۵ برابر شده و تعداد روزهای بسیار ناسالم ۱۲ برابر و روزهای خطرناک ۲۱ برابر شده است.
گرانی راه حل دولتیها
محسن خجسته مهرمعاون وزیر نفت مقدار تولید پارس جنوبی در این روزها را بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز اعلام کرده و گفته تولید گاز غنی کشور بیش از یک میلیارد مترمکعب در روز است.
معاون وزیر نفت گفت: مقدار تولید پارس جنوبی در این روزها بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز و تولید گاز غنی کشور بیش از یک میلیارد مترمکعب در روز یعنی در بالاترین حد ممکن است.
حال آنکه بر اساس گزارشهای منتشر شده تنها ۶۰۰ میلیون مترمکعب از تولید گاز کشور در بخش خانگی و تجاری مصرف میشود. مقایسه مقدار مصرف با مدت مشابه پارسال با همین دما نشان میدهد که مقدار مصرف روزانه ۶۰ میلیون مترمکعب افزایشیافته است. وزارت نفت حالا می خواهد که افزایش تعرفه گاز مصرف را در این بخش را کنترل کند.
برای تعیین گازبها، علاوه بر توجه به اقلیمها، ۱۲ پلکان هم تعریف شده که طبق این مصوبه، پلههای اول تا سوم بدون تغییر قیمت باقی ماندهاند. هرچند که پله چهارم تا ششم ۳۰ درصد افزایش و پله هفتم تا دهم ۵۰ درصد افزایش نسبت به تعرفه قبلی را داشتند. درعین حال، تعرفه پلههای یازدهم و دوازدهم نیز عدد ثابت ۵ هزار و ۶ هزار تومان به ازای هر مترمکعب تعیین شده است.
بنا بر توضیحات شرکت ملی گاز ایران، در سه پلکان اول یعنی مصارف متعارف، هیچگونه تغییری اتفاق نخواهد افتاد. اما از پلکان چهارم تا پلکان دهم، مشترکان پرمصرف و پلکان یازدهم و دوازدهم هم مشترکان بسیار پرمصرف، تعرفه تقریباً به قیمت خوراک پتروشیمیها، یعنی براساس قیمت صادراتی در نظر گرفته شده که بین ۵ تا ۶ هزار تومان قیمت دارد.
شریعتی بیان کرد: در حال حاضر ۲۳ درصد انرژی معادل ۳ میلیارد بشکه نفت خام در کشور هدر میرود که میتوان با سرمایهگذاری روی مدیریت مصرف این میزان را کاهش داد.
اما این افزایش قیمت در شرایطی رخ داده که دولت هیچ ابزاری برای کنترل و کاهش مصرف در اختیار مردم قرار نداده و مقدار هدر رفت انرژی در ساختمان کشور به دلیل عدم رعایت استانداردهای لازم، بسیار بالاست. به گفته شریعتی، در حال حاضر ۲۳ درصد انرژی معادل ۳ میلیارد بشکه نفت خام در کشور هدر میرود که میتوان با سرمایهگذاری روی مدیریت مصرف این میزان را کاهش داد.
او با بیان اینکه شدت مصرف در کشور ما ۲ برابر اتحادیه اروپا است، عنوان کرد: میتوان این سرمایهای که اتلاف میشود را تبدیل به خوراک کرد یعنی با یک ریال سرمایه ۲ برابر آورد داشته باشیم.
البته سخنگوی کمیسیون انرژی راه حلهایی دیگری را برای حل بحران انرژی در کشور ارائه میدهد. او که معتقد است در دل این تهدید فرصت بزرگی هم وجود دارد و آن اینکه باید مدیریت مصرف و فشارافزایی مخزن داشته باشیم، ادامه داد: ما نباید واحدهای جدید را دنبال کنیم، اگر میخواهیم خوراک پایدار فراهم شود مجتمعهای پتروشیمی باید در بالادست و توسعه میادین سرمایهگذاری کنند.
(چاپ در شماره ی ۱۱۵۱ روزنامهی یادگار امروز
مورخ ۲۸ آذر ۱۴۰۱)
دیدگاه ها