زخم کمبود و گرانی نهاده‌های دامی بر تن دام‌داران

صنعت دام و طیور کشور در شرایطی به حیات خود ادامه می‌دهد که دامداران از یک سو با گرانی نهاده و از سوی دیگر با مازاد دام و ممنوعیت صادرات دام مواجه هستند. این در شرایطی است که به گفته فعالان بخش بالا رفتن قیمت گوشت در بازار هیچ دخلی به دامداران ندارد و آن‌ها کماکان دام خود را با قیمت‌های پایین به فروش می‌رسانند.

احمد مقدسی فعال صنعت دامداری در خصوص گرانی نهاده‌ها به بازار می‌گوید: وقتی ارز ۴۲۰۰ تومانی قطع شد جو و ذرت ۱۸۰۰ تومانی حدودا ۶ برابر شد و به ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان رسید و از سوی دیگر سویای ۳۴۰۰ تومانی به ۱۶ هزار تومان رسید. این گرانی بر شرایط فعلی اثر گذاشت و گلایه دامداران از گرانی نهاده به جا است.

مقدسی افزود: در حقیقت جهش قیمت نهاده‌ها به تبع موجب بالا رفتن قیمت تمام شده شیر و گوشت شده به طوری که الان قیمت تمام شده شیر ۱۳هزار و ۱۰۰ تومان و قیمت تمام شده دام سنگین (گوساله نر چاق) حدود ۱۰۰هزار تومان است.

وی با بیان این‌که قیمت گوشت تابع بازار است، ادامه داد: در شرایطی قیمت تمام شده دام سنگین ۱۰۰ هزار تومان است که الان هر کیلو گوشت بایستی در بازار به نرخ ۸۲هزار تومان بفروش برود.

مقدسی بیان کرد: از سوی دیگر قیمت شیر به صورت دستوری است و ۱۲هزار و ۳۰۰ تومان اعلام شده است.

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران خاطرنشان کرد: البته مشکلات دامداران و فعالان این بخش به همین جا ختم نمی‌شود چرا که از یک‌طرف واردات بی‌رویه گوشت باعث شده بازار کساد شود و از سوی دیگر حال که صادرات آزاد شده عوارض ۱۶هزار و ۷۰۰ تومانی بابت صادرات دام سنگین مزیت صادرات دام را از ما گرفته است. به این ترتیب می‌توان گفت ما دچار خودتحریمی شده‌ایم.

وی اظهار داشت: مساله اینجا است، الان که دولت ارز ترجیحی نمی‌دهد چرا نمی‌تواند این عوارض صادراتی را حذف کند؟ این عوارض باعث شده که نتوانیم مازاد دام را صادر کنیم.

منصور پوریان، رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور در خصوص گرانی نهاده می‌گوید: همان‌طور که می‌دانید نهاده ارتباط مستقیمی با تولید گوشت دارد؛ به طوری که قبل از آزادسازی قیمت‌ها دو نوع نهاده در کشور موجود بود. یکی دولتی بود که با قیمت کاملا مشخص و دولتی به دامدار داده می‌شود و سبب شده بود هزینه تولید بسیار پایین‌تر از مقادیر فعلی باشد.

پوریان افزود: بعد از آزادسازی قیمت‌ها و آزاد شدن قیمت نهاده عملا قیمت‌ها سرسام‌آور بالا رفت به نحوی که قیمت نهاده بالاتر از عرف خود شد و سبب شد هزینه تولید یک کیلو گوشت قرمز در حالی که تا پیش از این قیمت برای دامدار ۵۴-۵۵هزار تومان می‌شد به یک‌باره به ۱۲۰ هزار تومان برسد! به عبارت دیگر افزایش نهاده تاثیر ۱۰۰درصدی بر گرانی گوشت داشت.

وی با گلایه از این‌که همه امور دستوری است اما حمایت از سوی دولت نمی‌شود، گفت: بحث صادرات دام نیز مانند دیگر مسائل هر روز دستخوش تغییر است و این نشان می‌دهد که هیچ تصمیم درستی برای این موضع گرفته نشده و در نتیجه دائم ممنوع و آزاد می‌شود.

پوریان خاطرنشان کرد: این در رایطی است که از یکسو مازاد دام داریم و از سوی دیگر با کاهش تقاضا مواجه هستم و شاهد هستیم بازار متاثر از سایر کالاها است؛ به این معنا که وقتی یک متغیر کلیدی تغییر کند اسباب تغییر در سایر کالاها را هم فراهم می‌سازد.

وی ادامه داد: مشکل این است که همه چیز به ارز وابسته شده است و با بالا رفتن قیمت ارز همه چیز دستخوش تغییر می‌شود و حال می‌بینیم که جلوی دام سبک را گرفته‌اند و انتظار دارند از این تغییر قیمت‌ها پایین بیاید!

قاچاق دام سبک دروغی بیش نیست

رئیس شورای تامین‌کنندگان دام کشور در پاسخ به این سوال که آیا خروج غیرقانونی دام را در زمان ممنوعیت صادرات تایید می‌کنید یا خیر، گفت: خیر، این ادعا کاملا مردود است. مطمئن باشید اسم قاچاق به عراق یک توجیه است برای این‌که سیستم قصابی و عرضه کننده‌های نهایی گوشت به خاطر این‌که گوشت را با قیمت بالاتر از عرف می‌فروشند بتوانند بهانه‌ای داشته باشند.

وی در پایان بیان کرد: باز هم تاکید می‌کنم صحبت‌هایی که مبنی بر قاچاق دام سبک گفته می‌شود بیشتر یک بهانه برای بازاربازی قصابان و عرضه کننده‌های نهایی گوشت است تا از این طریق قیمت گوشت را در بازار داخل بالا ببرند.

(چاپ در شماره‌ ی ۱۱۴۹ روزنامه‌ی یادگار امروز

مورخ ۲۶ آذر ۱۴۰۱)