تیر تورم بر بازار ملک

براساس تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن، در آبان، هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران، به‌طورمیانگین ۴۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان خریدوفروش شده است که نسبت به مهر رشد ۶.۷ درصدی نشان می‌دهد. ثبت این رقم در آبان به‌معنای افزایش ۴۶ درصدی متوسط نرخ مسکن در مقایسه با آبان سال گذشته است، در حالی تورم ملک در ماه هشتم امسال به ۴۶ درصد رسید که تورم عمومی آبان نیز ۴۴ درصد بوده، بدین ترتیب بازار ملک در آبان از تورم نیز پیشی گرفته است.

براساس همین گزارش، بازار اجاره‌بها نیز به‌تبع نرخ مسکن، متورم و افزایشی بوده؛ به‌نحوی‌که باوجود خواب پاییزه جابه‌جایی‌ها در بازار ملک، نرخ اجاره در شهر تهران نسبت به آبان سال قبل ۳۹.۸ درصد رشد کرده است؛ این شاخص درباره کل مناطق شهری نیز رشد ۴۵ درصدی نسبت به ماه مشابه سال قبل نشان می‌دهد. رشد ماهانه اجاره‌بها نیز در شهر تهران ۴.۱ درصد و در کل مناطق شهری ۵ درصد بوده است.

براساس جدیدترین آمار، در آبان ۸ هزار و ۵ واحد مسکونی در شهر تهران معامله ‌شده که نشان از رشد ۴۷.۸ درصدی تعداد معاملات نسبت به ماه مهردارد. این فاکتور از اهمیت بالایی در تشریح وضعیت بازار مسکن برخوردار است. گفته می‌شود افزایش تعداد معاملات باوجود افزایش نرخ ملک، حاکی از رشد چشم‌انداز تورمی و اثر آن بر تصمیم سرمایه‌گذاران ملکی است. بر همین اساس، متقاضیان در این ماه براساس چشم‌انداز تورمی فزاینده و باوجود رشد قیمت‌ها، ورود به معاملات را بر مشاهده تحولات بازار ترجیح داده‌اند.

برخی کارشناسان با کنار هم قرار دادن ۲ اتفاق مهم در نرخ و معاملات مسکن، نتیجه می‌گیرند که تقاضا در این بازار رشد کرده است. این عده از تحلیلگران اعتقاد دارند، افزایش تقاضا در بازار مسکن موجب شده تا نرخ متوسط در هر منطقه نیز صعودی شده و در نهایت متوسط نرخ را به رشد بالایی برساند. صمت در این گزارش تحولات بازار مسکن را در فصل پاییز بررسی کرده است.

فرشید پورحاجت، کارشناس بازار مسکن درباره علت رشد ۶.۸ درصدی نرخ مسکن تهران در یک ماه گذشته به صمت گفت: بخشی از این رشد به نوسانات نرخ ارز برمی‌گردد، علت دیگر افزایش نرخ نهاده‌های ساختمانی است و مسئله بعدی به انجام نشدن کار خاصی در پروژه نهضت ملی مسکن برمی‌گردد که باعث انصراف متقاضیان از این پروژه شده و اثراتش در بازار مسکن بروز پیدا کرده است.

وی اظهار کرد: باوجود آن‌که در فصل پاییز و کاهش جابه‌جایی‌ها قرار داریم، به‌دلیل عوامل تورم‌زا و انتظارات تورمی، پیش‌بینی رونق بازار مسکن در آبان دور از ذهن نبود و بعد از یکی، دو ماه ثبات نسبی شاهد رشد حدود ۷ درصدی نرخ ملک در تهران بودیم. نرخ رشد سالانه آن‌هم که به حدود ۴۶ درصد رسیده، نشان می‌دهد بازار مسکن از تورم عمومی عبور کرده است؛ در حالی‌ که طی ۸ ماه اخیر، همواره پایین‌تر از نرخ تورم قرار داشت.

پورحاجت بیان کرد: به‌نظر می‌رسد بیشترین تاثیر نرخ آپارتمان از ناحیه رشد نرخ ارز بوده است، ضمن این‌که نهاده‌های ساختمانی در همین ماه گذشته با نوسانات شدید مواجه شدند. از طرفی با مسئله رکود ساخت‌وساز نیز مواجهیم که عاملی مهم در تشدید افزایش قیمت‌ها است. به‌طبع هر کالایی کمیاب شود، دچار رشد نرخ می‌شود. این موضوع در بازار مسکن که علاوه بر مصرفی بودن، نگاه سرمایه‌ای به آن می‌شود، نمود بیشتری دارد.

این کارشناس با بیان این‌که شرایط ساخت‌وساز در کشور مساعد نیست، تاکید کرد: اندک کارگاه‌های ساختمانی که در این مدت فعال بودند، با نوسانات اخیر نرخ مصالح ساختمانی از جمله یونولیت و خدمات مرتبط با بخش ساخت‌وساز دچار مشکلاتی شده‌اند، پیداست وزارت راه و شهرسازی موضوع را چندان جدی نگرفته است.

پورحاجت گفت: اقدامات وزارت راه و شهرسازی در ۱۶ ماه گذشته در پروژه نهضت ملی مسکن ناموفق بوده و به‌طوردائم هم نرخ‌ها را تغییر داده‌اند.

وی در پایان تصریح کرد: متقاضیان نهضت ملی مسکن که بیشتر از اقشار کم‌درآمد هستند، مسلما برای تامین مالی با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شوند.

محمد مرتضوی، کارشناس بازار مسکن در این رابطه به صمت گفت: رشد نرخ تمام‌شده مسکن مدام در حال وقوع است و وقتی نرخ مصالح ساختمانی در چند ماه چند برابر می‌شود، به‌طورقطع در ابتدا بر بهای تمام‌شده و سپس بر نرخ نهایی مسکن اثر مستقیم خواهد داشت. دولت بارها وعده کنترل نرخ مسکن را داده است، اما هر بار بنا به دلایلی به فراموشی سپرده می‌شود.

(چاپ در شماره‌ ی ۱۱۴۲ روزنامه‌ی یادگار امروز

مورخ ۱۷ آذر ۱۴۰۱)