پول‌پاشی‌ها به جایی نرسید

با وجود این‌که مجلس یازدهم حساسیت‌های ویژه‌ای درباره موضوع اشتغال داشت و در همین راستا قانون جهش تولید دانش‌بنیان را برای کمک به شرکت‌های مختلف دانش‌بنیان و بهبود وضعیت تولید کشور تصویب و تسهیلات و اعتبارات ویژه‌ای را برای اشتغال مبتنی بر دانش در قانون بودجه پیش‌بینی کرد، اما متاسفانه هیچکدام از آن‌ها محقق نشد.

علی‌اصغر عنابستانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در مورد اقدامات انجام شده توسط دولت برای تحقق شعار سال، گفت: متاسفانه مسیر و پایه ریل‌گذاری اشتغال در کشور غلط است و حتی اگر دولتمردان به لحاظ عددی، آماری و رقمی اعلام کنند اشتغالی ایجاد شده به دلیل این‌که این موضوع در ریل غلط در حرکت است، بنابراین اشتغال ناپایدار خواهد بود و نتیجه مثبتی در پی ندارد.

وی افزود: به تعبیر رهبر معظم انقلاب در دولت‌های مختلف، تسهیلات بانکی برای ایجاد اشتغال در اختیار افراد گذاشته شده، اما تقریباً همه آن‌ها ناموفق بوده و دولت‌ها به بهانه اشتغال آفرینی پول‌پاشی کرده‌اند در حالی که این پول‌پاشی‌ها در حمایت از تولید و اشتغال به جایی نرسیده است.

نماینده سبزوار تصریح کرد: علت عدم حل مشکل اشتغال این است که بنای ایجاد اشتغال در کشور را به مساله تامین مالی ربط دادیم در حالی‌که تامین مالی مساله نیست، بلکه بهبود وضعیت اشتغال مستلزم تربیت نیروی انسانی، مهارت‌آموزی، ورود بخش خصوصی و مساله زنجیره ارزش هر شغل است که نتوانستیم به این مهم در ساختار اشتغال کشور توجه کنیم.

عنابستانی ادامه داد: مسائلی مانند تربیت نیروی انسانی، مهارت‌آموزی و ورود بخش خصوصی یا نادیده انگاشته شده و یا به آن‌ها بسیار سهل‌انگارانه نگاه شده است و نتیجه آن عدم موفقیت در حوزه اشتغال بوده است.

سخن‌گوی فراکسیون آسیب‌های اجتماعی مجلس افزود: به عنوان مثال در تبصره ۱۶ قانون بودجه ۱۴۰۱، ۵ هزار میلیارد تومان برای شرکت‌های دانش بنیان به منظور ایجاد اشتغال پیش‌بینی شد، اما تاکنون هیچ‌گونه تسهیلاتی به شرکت‌های دانش‌بنیان پرداخت نشده است.

عضو هیات رییسه کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس گفت: همچنین در تبصره مذکور حدود ۶۰ درصد اعتبار مربوطه از ۱۰۰ هزار میلیون تومان پیش‌بینی شده را به استانداری‌ها اختصاص دادیم تا بر اساس جلسات برگزار شده و طراحی اشتغال محلی بتوانند تسهیلات اشتغال پرداخت کنند، اما متاسفانه تخصیص آن تاکنون صفر بوده و هیچ اتفاقی نیفتاده است.

رییس کمیته اشتغال و روابط کار کمیسیون اجتماعی ادامه داد: تسهیلاتی که در تبصره ۱۸ قانون بودجه ۱۴۰۱ هم برای اشتغال پیش‌بینی شده تاکنون توسط سازمان برنامه و بودجه ابلاغ نشده است.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس افزود: مسئولان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با توجه به ارائه تسهیلات خرد از محل تبصره ۱۶ به مددجویان کمیته امداد و بهزیستی و حمایت از مشاغل خانگی ادعا می‌کنند که به میزانی شغل ایجاد کرده‌اند و ما به دنبال رد آمار‌های اعلام شده نیستیم، اما معتقدیم به دلیل این‌که مسیر ایجاد اشتغال مبتنی بر دانش، تکمیل زنجیره ارزش اشتغال و توسعه نیروی انسانی نیست، بنابراین اشتغال ایجاد شده به سرعت از بین رفته و باز به نقطه اول برمی‌گردیم.

سخن‌گوی فراکسیون آسیب‌های اجتماعی مجلس تصریح کرد: دولت با وجودی که به ظاهر از ابتدای سال برای بهبود وضعیت اشتغال گام برداشته، اما عملکردی که در ساختار ارائه تسهیلات مشاهده می‌کنیم مطلوب نیست و به صورت کلی عملکرد تمامی دولت‌های گذشته در حوزه اشتغال در مسیر غلط بوده و دولت باید به صورت جدی مسیر و ریل اشتغال را عوض کند؛ بار‌ها به عنوان رییس کمیته اشتغال کمیسیون اجتماعی بر این موضوع تاکید کردم و امیدواریم مسئولان مربوطه به سمت طراحی طرح نو و جدیدی برای بهبود وضعیت اشتغال گام بردارند تا اشتغال ایجاد شده به راحتی از بین نرود و تبدیل به اشتغال پایدار شود.

عضو هیات رییسه کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس با تاکید بر این‌که توسعه کشور باید بر اساس نگاه دانشی شکل بگیرد، گفت: اقتصاد دانش‌بنیان به معنای اقتصاد متکی بر اندیشه و دانش فنی داخلی و به گونه‌ای اقتصادی است که قابل تحریم و تزلزل در مقابل پس‌لرزه‌های اقتصاد جهانی نباشد؛ اگر اقتصاد بتواند متکی بر دانش بومی باشد با هر پس‌لرزه‌ای در نظام اقتصادی جهانی با مشکل مواجه نمی‌شود در واقع اقتصاد دانش‌بنیان مبتنی بر اندیشه، فکر و دانش فنی داخلی نسخه نجات همه کشور‌ها است؛ کشوری مانند انگلستان از حدود ۳۶ سال پیش، شروع به خروج صنایع بزرگ مانند فولاد و سیمان از کشورشان کرد و مورد انتقادات شدید قرار گرفت و در واقع به تولید دانش روی آورد و اکنون اقتصاد آن بر پایه فروش و عرضه دانش و فناوری می‌چرخد و اقتصادی زوال‌ناپذیر است و این مهم در کشور ما نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

(چاپ در شماره‌ ی ۱۱۳۱ روزنامه‌ی یادگار امروز

مورخ ۵ آذر ۱۴۰۱)