فروش بیشتر با کودک کار

(نساء کروندی/ گروه جامعه یادگار امروز)

کودکان کار معضل اجتماعی هستند که در سال های اخیر بسیار افزایش پیدا کرده‌اند، اگر چه نهادهای مختلف متولی دم از کنترل و یا ساماندهی این کودکان می زنند اما تاکنون این برنامه ها در حد حرف باقی مانده و در عمل کار مطلوبی را شاهد نیستیم. به عبارت بهتر استفاده از این کودکان در گذشته تنها توسط خانواده هایشان که بضاعت مالی خوبی نداشته اند صورت می گرفت در حالی که امروز به صورت ساماندهی شده هم توسط افرادی مدیریت می شوند که شاید بتوان گفت در برخورد با این کودکان بدور از انسانیت به هر نحوی برای کسب پول بیشتر رفتار می کنند. تغییر شیوه های مختلف اما وضعیت این کودکان را بدتر می کند، آن‌ها برای داشتن جای خواب، غذا و یا کمک به خانواده هایشان مجبور می شوند تن به کارهایی دهند که صاحب کارشان از آن‌ها می خواهد. شاید این روزها همه ما کودکانی را که در مغازه ها به ویژه سوپرمارکت و غذا فروشی ها هستند را دیده ایم، در حین گذر از در واحد صنفی و یا خرید از آن‌ها با این کودکان کار مواجه می شویم که درخواست دارند خریدی را برای آن‌ها انجام دهیم.

درصد بالایی از کودکان مقابل مغازه‌ها ماهانه از کسبه پول دریافت می‌کنند

یکی از فعالین حوزه بازار در این خصوص اظهار داشت: واحدهای صنفی برای سود بیشتر و یا فروش بیشتر چند کودک کار را استخدام می کنند تا مقابل مغازه او بایستند و مردم را ترغیب به خرید کالایی کنند.

وی با بیان اینکه درصد بالایی از این کودکان ماهانه و یا روزانه از مغازه دار دستمزد دریافت می کنند، افزود: به طور مثال کودک از مشتری درخواست خرید روغن می کند، فرد پول را پرداخت می کند و کالا را به کودک می دهد، پس از آن همان کالا به مغازه باز می گردد نهایتا یا درصد کمی از پول آن کالا به کودک می رسد و یا ماهانه حقوق ثابتی را دریافت می کند.

علی کیانی در ادامه تاکید کرد: مردم اگر قصد کمک دارند با دقت بیشتری این کار را انجام دهند و یا این کار را به موسسه های معتبر بسپارند.

یک آدامس چندین برابر قیمت خود توسط کودکان کار به فروش می‌رسد

یکی دیگر از فعالین حوزه بازار در این خصوص بیان کرد: یکی از شیوه های دیگر استفاده برخی واحدهای صنفی از کودکان، دادن اجناس کوچک مانند آدامس و یا دستمال کاغذی جیبی است که کودکان با استفاده از شگردهای مختلف چندین برابر قیمت اصلی کالا به مشتری می فروشند.

وی با اشاره به اینکه مردم از سر دلسوزی به این کودکان کمک می کنند، بیان کرد: اما در این بین درصد واقعا ناچیزی از مبلغی که این کودکان توسط مردم دریافت می کند به او می رسد و صاحب مغازه تمام آن پول را از کودک می گیرد.

احمد امینی با عنوان اینکه برای سامان دادن این کودکان برنامه درست و کارشناسی شده ای تا کنون اجرا نشده است، خاطر نشان کرد: امیدوارم عزم جدی در این خصوص وجود داشته باشد تا این کودکان در وضعیت بهتری بتوانند زندگی کنند.

بر اساس مشاهدات میدانی، یک کودک کار از یک رهگذر درخواست خرید روغن یا برنج دارد، می گوید: من این مواد غذایی را برای خانواده ام می خواهم. اما در کمتر از نیم ساعت وسایل را به فروشگاه برده و به جای آن کیک و شیر می خرد. نکته جالب اینکه برخی از کودکان متکدی که لباس دخترانه به تن کرده اند عموما پسر هستند تا احساسات مردم را بیشتر تحریک کنند. با این حال همه این ها نشان از نبود برنامه ای جامع برای ساماندهی کار کودکان و تامین اجتماعی خانواده های بی بضاعت است ولو آنکه این خانواده ها، از اتباع بیگانه باشند.

بنا بر این گزارش در همه کشورها بی خانمان ها و یا افراد بد سرپرست و بی سرپرست وجود دارند اما برنامه ای جامع و دقیق برای آن‌ها طراحی شده تا به جای ترویج فرهنگ تکدی گری و ایجاد فرصت های سو استفاده از کودکان کار فرصت رشد و بالندگی آن‌ها فراهم شود و یا دست کم این گروه های خاص روندی افزایشی به خود نگیرند.

ثبت اطلاعات هویتی کودکان کار کشور با اسکن عنبیه

بر اساس این گزارش، بهزیستی در تازه ترین برنامه خود جهت ساماندهی و شناسایی کودکان کار طرح ثبت اطلاعات هویتی کودکان کشور با استفاده از اسکن عنبیه چشم را عنوان کرده است، در این طرح که تا کنون در چند استان محدود انجام شده بنا است تا حدود سه ماه آینده زیر ساخت های آن فراهم شود و به صورت سراسری در کشور اجرا شود.

بر اساس اطلاعات آماری سازمان بهزیستی کشور پیش از ورود اتباع جدید حدود شش هزار کودک کار در کشور وجود داشت که بالغ بر ۸۰ درصد این کودکان را اتباع خارجه تشکیل می دهند. یکی از برنامه های بهزیستی برای این کودکان در موازات شناسایی آن‌ها بررسی وضعیت درسی این کودکان بوده و مراکزی برای آموزش کودکان کار ایرانی، اتباع دارای مجوز و فاقد مجوز راه اندازی شده که بتوانند تحصیل کرده و مدرک تحصیلی دریافت کنند. سرپرست دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور عنوان کرده است که سازمان بهزیستی با برگزاری طرح های مختلف به طور سالانه تلاش می کند که آمار کودکان کار را در سطح کشور کاهش و یا به حداقل برساند.

با توجه به وضعیت تورم و اقتصاد کشور علیرغم تلاش های صورت گرفته برای کاهش و یا به حداقل رساندن آمار کودکان کار اما متاسفانه این آمار رو به افزایش است و بعید است از خانه خارج شوی و در چهار راه ها و یا مقابل مغازه ها با این کودکان مواجه نشوید که به شیوه ای خواستار دریافت کمک از مردم هستند. باید علاوه بر شناسایی این کودکان کار افرادی که آن‌ها را استخدام کرده و مجبور به انجام هر کاری با هر ترفندی برای کسب پول بیشتر می کنند نیز شناسایی شوند. برخی از فعالین اجتماعی در توصیه به مردم از آن‌ها می خواهند با توجه به قرار گرفتن این کودکان کار در معرض گرما، سرما و آلودگی بهتر است که مواد غذایی مقوی به آن‌ها داده شود، همچنین با توجه به اینکه درصد بالایی از این کودکان سوء تغذیه دارند، بهتر است برای کمک یک وعده غذا گرم به آن‌ها هدیه کنند.

(چاپ در شماره‌ ی ۱۰۹۶ روزنامه‌ی یادگار امروز

مورخ ۲۴ مهر ۱۴۰۱)