جولان داروهای کمیاب در فضای مجازی

صنعت داروی کشور این روزها بستر تغییرات بسیاری است؛ از یک طرف ارز دارویی حذف شد و یارانه آن به بیمه‌ها داده شد تا طرح دارویار اجرایی شود، از طرفی سایه سنگین کمبود نقدینگی بر سر شرکت‌های دارویی افتاد و کمبودهای دارویی آغاز شد. حالا هم داستان جدیدی در داروخانه‌ها رقم خورده که برخی از شرکت‌های پخش دارو اقدام به شبکه فروشی می‌کنند؛ نامی که فعالان صنعت دارو برای بسته‌های اجباری شرکت‌های پخش به داروخانه‌ها برگزیده‌اند. بر این اساس داروخانه نه فقط بر اساس نیازی که دارند اقدام به خرید می‌کنند بلکه باید مواد دارویی کم‌مصرف‌تر که روی دست برخی شرکت‌ها مانده است را هم خریداری کنند تا برای مثال بتوانند سرم مورد نیاز بیماران را تهیه کنند.

در کنار این موضوع بعضی از کارشناسان نسبت به ورود برخی از داروهای کمیاب به شبکه فروش غیرقانونی مجازی اظهار نگرانی می‌کنند؛ داروهایی که فقط در داروخانه‌های دولتی توزیع می‌شوند و معلوم نیست کی، چطور و به دست چه کسانی رسیده که آن را به قیمت گزاف به فروش می‌رسانند و جان مردم را به خطر می‌اندازند. مجموعه‌ای از چالش‌ها که نه تنها داروخانه‌داران را بلکه مردم را درگیر کرده است.

توزیع قطره چکانی شیرخشک در داروخانه‌ها!

علیرضا ازنی، فعال صنعت دارو در خصوص چالش‌های روز صنعت داروی کشور نسبت به دشواری واردات مواد اولیه مورد نیاز صنعت بدون نمونه داخلی اظهار نگرانی کرد و در این باره گفت: در حال حاضر اگر ماده اولیه ای بخواهد وارد کشور شود شش ماه زمان می‌برد که به کشور بیاید و وارد چرخه تولید شود؛ چرا که مساله تخصیص ارز و مسیری که باید از چند کشور تغییر مسیر بدهد تا به ایران بیاید دشوار شده و این موضوع باعث می‌شود کمبودهای دارویی برطرف نشود.

وی با اشاره به این‌که ادامه دار شدن این روند احتمال نیاز به واردات دارو را تقویت می‌کند، اضافه کرد: هر چند امیدواریم شاهد واردات نباشیم اما اگر شرایط بخواهد با همین وضع پیش برود متاسفانه این احتمال وجود دارد که سازمان غذا و دارو نسبت به واردات برخی از داروها حتی به صورت موقت هم موافقت کند.

این فعال صنعت دارو با اشاره به کمبودهایی که اکنون در سطح داروخانه‌ها قابل مشاهده است، ادامه داد: این روزها این مساله خیلی سوال برانگیز شده که چرا برخی از شیرخشک‌ها توزیع نمی‌شوند. در گذشته فقط شیرخشک‌های رژیمی دچار کمبود شده بود اما اکنون شیرخشک‌های معمولی هم به سختی پیدا می‌شود.

وی تاکید کرد: متاسفانه یکی از شرکت‌های بزرگ پخش دارو اقدام به پخش شیرخشک نمی‌کند و این موضوع سوال برانگیز است. این درحالی است که برخی از شیرخشک‌ها با افزایش قیمت هم مواجه شده اما باز هم بیش از یک ماه است که توزیع آن‌ها موقف شده است.

کمبود سرم تزریقی تا داروهای صرع

حسن کربکندی، عضو انجمن داروسازان با اشاره به سایه کمبودهای دارویی که بر سر مردم و داروخانه‌ها سنگینی می‌کند، ‌بیان کرد: هرچند در حال حاضر شاهد کمبودهایی در توزیع آنتی‌بیوتیک‌ها هستیم اما به نظر می‌رسد با شروع فصول سرد سال و افزایش تقاضا برای این مواد دارویی‌ این معضل کاهش یابد و نباید این موضوع ادامه پیدا کند.

وی اضافه کرد: از طرف دیگر برخی از داروها همچون سرم‌ها همچنان با مشکل تامین مواجه هستند. متاسفانه بعضی از شرکت‌ها هم از این وضعیت سو استفاده و شبکه فروشی می‌کنند که داروخانه باید مقدار زیادی دارو خریداری کند که از این سرم‌ها دریافت کند.

سیاست‌های ناکارآمد بر سر صنعت

حسن شکوهی، رئیس اتحادیه واردکنندگان مکمل‌های غذایی نیز دلیل عمده ایجاد وضع موجود را دخالت بی‌جای سازمان‌های دولتی و خروج از انجام شرح وظایف‌شان می‌داند و در این‌باره بیان کرد: دخالت سازمان از قیمت‌گذاری دستوری تا مجوزهای بی حد و حساب را در بر می گیرد.

وی اضافه کرد: بنده که پیچ و مهره می‌سازم وقتی آهن به نرخ دولتی خریداری می‌کنم به جای پیچ و مهره بیشتر آهن خریداری شده را تبدیل به آهن قراضه می‌کنم. چون سود آهن قراضه در بازار بیشتر از محصول تمام شده است. متاسفانه بر اساس بررسی‌ای که انجام داده‌ام این اتفاق نه تنها در فولاد بلکه در دارو هم اتفاق افتاده است.

(چاپ در شماره‌ ی ۱۰۷۸ روزنامه‌ی یادگار امروز

مورخ ۳۰ شهریور ۱۴۰۱)